4 (4) / 2000

• To ju rok!

• Parę słów o Akademii

• Òstrzega – A. Kléina

• Midzë ùszłotą ë przińdotą – P. Kąsk

• Zbudźcie mi Damrokę – M.A.Bòrzëszkòwsczi

Nowinë

Powróciła pielgrzymka kaszubska z Ziemi Świętej. Pielgrzymi będąc w Izraelu odwiedzili szereg miejsc związanych z życiem Jezusa i uczestniczyli w odsłonięciu tablicy z tekstem Ojcze nasz po kaszubsku.

Klub Studencki “Pomorania” wybrał swoje władze na kadencję 2000/2001. Prezesem został Grzegorz Schramke z Brus, wiceprezesem - Paweł Trawicki z Gdańska.

Klub grupuje młodych działaczy kaszubskich wszystkich orientacji i poglądów, organizuje szereg ważnych imprez o randze ogólnopomorskiej jak Konkurs Wiedzy o Pomorzu, wręcza także jedną z bardziej prestiżowych nagród: Medal Stolema.

We wrześniu odbyła się w Chmielnie promocja pierwszego w historii elementarza kaszubskiego. Jest on niezastąpioną pomocą w nauce naszego języka. Teraz już tylko poszczególni dyrektorzy szkół muszą zatrudnić nauczycieli kaszubskiego, by wszystkie dzieci w regionie mówiły dobrzew rodnej mowie. O warunkach organizowania lekcji kaszubskiego


Cëż je czëc? Mùzykã!
To je gwësno wiôldżé wëdarzenié, czedë możemë słëchac lëdzy, chterni grają rock. - Jo? To je ko zwëczajné! - Në, le òni grają rocka pò kaszëbskù!

Zaczãło sã w taczi ôrt, że piãc lëdzy z Rëmië, rozsądzelë, że zrobią kapelã. Nibe w tim ni ma nick dzywnégò, bò doch wiele lëdzy graje na różnëch jinstrumentach, to ni lëdze zaczëlë spiewac pò kaszëbskù. To bëła dlô mnie wiôlgô redosc, czedë jô ùczuł tekstë Jana Trepczika, zaspiéwóné do mùzyczi rockòwi.

W nym sztóce jô czuł, że kaszëbizna nie je le fòlklorã, gãdanim stôrëch lëdzy leno je żëwim organizmã, chteren mòże i chce zrobic wszëtkò na swój apartni ôrt.

Spiëwôkã i liderã kapelë je Michôł Pieper z Remië. Dlô niegò, jak téż i dlô mnie baro wôżné je, żebë kaszëbizna nie bëła folklo-rã, le żëwą sprawą, żëwëch lëdzy, młodëch, nëch, chterni za pôra dni, abò lôt bądą tworzëc obrôz Pòmò-rzégò. Temù jich pierszô płëta je zatitułowónô: “Do młodëch”.

24 lëstopadnika òdbiła sã we Miejsczim Dodomie Kùlturë we Kackù promòcëjô ni płëtë. Kapela zagra wszëtczé swòjé frantówczi, chterné są na płëcë. Słëchińcë, w tim starostë krejzów wejrowsczégò, pùcczégò, przéd-nik Zrzeszeniégò Kaszëbskò-Pòmòrsczégò, bëlë wzrëszóni. Doch to nie je kòżdégò dnia, żebë słëchac pierszégò w historëji kòncertu kaszëbsczégò rocka...


Coś się ruszyło!

Inicjatywa w I L.O. w Gdańsku

Mowa kaszubska weszła do pałacu. Czy wejdzie do szkół naszego regionu?

Z interesującą inicjatywą wystąpili ostatnio uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku. Dwudziestoosobowa grupa wystosowała pismo skierowane do dyrekcji i Kuratora Oświaty prosząc o umożliwienie im nauki języka kaszubskiego. Prawo do tego przyznaje uczniom szkół podstawowych i średnich Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 marca 1992 roku w sprawie organizacji kształcenia umożliwiającego podtrzymanie poczucie tożsamości narodowej i etnicznej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych (DzU 1992/34/150) wraz z rozporządzeniem wewnętrznym potwierdzającym ważność tego przywileju dla języka kaszubskiego traktując go jako język ojczysty mniejszości etnicznej. Dokument ten zakłada możliwość nauki języka w zespołach wewnątrzszkolnych (klasowych, wewnątrzoddziałowych i międzyoddziałowych) oraz miedzyszkolnych. Aby lekcje odbywały się na terenie szkoły wystarczy grupa siedmioosobowa ( w szkole podstawowej) lub czternastoosobowa (w średniej).

Przykład I LO pokazał, że znalezienie wymaganej liczby chętnych osób nie jest wcale trudne. Kaszubskiego chcą się uczyć nie tylko Kaszubi (w “jedynce” jest ich naprawdę niewielu), lecz także inni uczniowie. Są np. zainteresowani filologią pragnący poznać zachowane w kaszubszczyźnie zabytki leksykalne i fleksyjne charakterystyczne dla języków słowiańskich.

Są też tacy, których zauroczyło piękno i bogactwo naszej mowy.

Nie jest jeszcze pewne, czy w tym roku rozpocznie się w I Liceum nauka języka kaszubskiego. Wspomniane wyżej rozporządzenie zakłada bowiem, że tego typu projekty rozpatruje się w okresie planowania roku szkolnego, to jest w kwietniu i maju. Sprawa jest teraz w gestii Kuratora Oświaty i to od niego zależy, jaki przybierze obrót.

Jednak to, czy kaszubszczyzna masowo zaistnieje w szkołach średnich naszego regionu zależy w głównie mierze od uczniów, gdyż do nich należy inicjatywa w tej dziedzinie. Przy sprzyjających ramach prawnych mogą oni konsekwentnym działaniem doprowadzić do upowszechnienia mowy kaszubskiej wśród rówieśników.

inp

zaczątk 


Na Jinternece nigdë ni môsz
wszëtczégò…

żebë miec wiedno całą Òdrodã, wiedno na czas – òbacz tuwò
Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?Napiszë do naju!