Ò chłopie, co mù nicht "pón"
nie chcôł gadac
Szed chłop z głową spùszczoną na dół. Cziéj tak szed smùtni
i zamëszloni, przëstąpia do nie starô Jewka, co jã wszëscë
znają, bò ju lata chòdzi prosząc òd bùdë do bùdë. „Człowiekù-
rzekła do chłopa- cëż të tak jidzesz zamëszloni, môsz të jaczi
kłopòt, jaką jadłobã, czë co?”- „Żle złapiã lôszczór i ce
spierzã, té të pùdzesz i nie mdzesz w lëdzy zadzéwa. Móm swój
kłopòt, ale co to cebie òbchòdzy, a zresztą, chòcbës gò i
zna, to të babò, tak czë tak ni mòżesz mie nick pòmòc.”- „Nó,
nó, tak le nie wëzewé na te babë. Kò jô ju niejednémù doradzëła
bëlno, to i mòże tobie doradzã, le mie pòwiédz, co cebie trôpi?”
–„Moja jedłoba ja tak wialgô, że na nią radë ni ma.”- „Nie
je pùrtk tak straszni, jak gò malëją. I twój kłopòt nie mdze
tak straszni, cziéj sã z nim pòdzelisz”. Długò sã namiszlôł,
czijôszkã bił ò zemiã, jasz na òstatkù rzek: „Pòwiém ce, co
mie dolégô, i czë mòżesz, to pòradz mie co na mój kłopòt,
ale nôprzód przërzekni mie, że nikòmù nie pòwiész, co ce rzekã.
A żle mie dobrze doradzysz, to ce nawetk dobrze zapłacã, bò
wiész, że bògati jem dosc.”- „To sã wié, że jô nie pòwiém.”-
„Nó, té słëché! Wiész, że jô òd rokù jem żeniałi z gdową i
òd te czasé jem nôbògatszi człowiek w òkòlëce, ale cëż z tegò,
cziéj mie nicht nie gôdô „pón”, a jé niebòszczëka chłopa wszëscë
panã nazéwelë. Ani szarwarkòwé lëdze mie „pón” nie gôdają.
Jidã jem prawie z pòla i tak to mie żgrze, że wszëscë gôdają
mie „të” jak sobie równémù.”- „Alana, że to pón wiãkszégò
kłopòtu ni mô. Na to móm radã, że panu ni tële „pón”, ale
„jegòmòsc” bãdą gôdalë!”- Chłopù sã jaż cepło w dółkù zrobiło,
tak gò to pògëldzëło, cziéj Jewa rzekła mù „pón”. Jaż òczë
przëmk i jesz rôz zaczął to w mëslach przeżëwac. Òn rozmiszlôł,
a Jewa dalé cignãła: „Té le pón ùwôżé. Pódze pón do krómù,
kùpi sobie czôrnégò sukna i dô sobie ù krôwca ùszëc rewereńdã,
taką samã jak mô nasz probòszcz. Ùzdrzi pón, gdze le sã pón
w tim òbùcym pòkôże, to wszësce panu "jegòmòsc” bãdą
gôdalë.” - "Białkò, żlebë to sã mògło stac, to jô nie
wiém, jakbëm cã wënagrodzył. Tu môsz piãc dëtków, a żle pòtkómë
sã znów rôz, a twoja dorada sã spełni, dostóniesz wiãcé”.-
Jewa wzã dëtczi i szła dalé w duchù sã smiejąc z chłopa i
jegò głëpòtë. Chłop szed na miedzã i zaczął rozmëszlac nad
tim, co mù Jewka rzekła, a tak mù sã to widzało, że pòstanowił
sobie zarô witro zamówic ù krôwca rewereńdã. Słiniszkò ju
dôwno bëło zaszłé za las, a òn le sedzôł, mëszlôł i rozwôżôł
nad tim, jak to mdze dobrze i jak mdze sã czuł szczeslëwi,
cziéj lëdze czôpczi zjimalë bãdą i gò „jegòmòsc” nazéwale.
Jaż nowô òchòta do żecégò w niegò wstąpiła. Doma białka jaż
sã zdzëwiła, czéj gò widza ùsmiéchniãtégò, ale nie smia gò
sã spëtac, a òn sóm téż jé nick nie pòwiedzôł. Drëdziégò dnia
wstôł razã z kùroma i szed do miasta, do krôwca, żebë mù jak
nôrëchlé rewereńdã ùszëc. Krôwc béł kąsk zdzëwioni, że gbùr
daje sobie szëc taką sëkniã, ale nick nie rzek, le pòmëszlôł
sobie: „Kò mòże to dlô jaciégò znajomégò ksãdza na pòdarënk”.-
W sobòtã kôzôł za rewerańdã przińc, bò mia bëc ùszëtô.
Chłop ni móg sã sobòtë doczekac, rechòwôł dnie, a na òstatkù
gòdzëne, a czéj ju nadeszła ta òczekiwónô sobòta, szed do
miasta i przëniós sobie rewerańdã. Drëdziégò dnia w niedzelã
òbùł sã w niã i szed do kòscoła, a chto gò pòtkôł, zjimôł
przed nim czôpkã, pòchwôliwôł Bòga, ale nicht gò nie pòznôł.
A òn jak gùlik napampùżoni, czéj czerwòną ùzdrzi chùstkã,
szed bùszni z pòdniosłą głową do górë. W kòscele szed w pierszą
ławã, a czéj gò òbôcził òrganista, zarô do niegò przëstąpił
i spitôł sã:- „Czi jegòmosc do mszi”- chłopù jaż òczë wëlazłë
z ùcechë na wiérzch jak bùlwë, to téż cziwnął głową i rzek:-
„Tak, tak.”- na to òrganista: -„No, to proszã jegòmòsca za
mną.”- chłop sã pòdniós i szed z òrganistą do zôkrëstji, a
pò drodze strzëlôł òczoma pò kòscele, żle téż lëdze na niegò
wzérają. A lëdze pò prôwdze zdrzelë, bò mëslëlë, że to cëzy
ksądz. Czéj chłop ju béł kòle wôłtôrza i zagrałë órganë, tak
òn sã òbrócił, rozłożił rãce jak ksądz i zaspiéwôł głosno:-
„Jakże jô móm spiewac?”- a òrganista mù òdspiéwôł:- „tak jak
jinszé.”- Wszëscë lëdze pòdnioslë głowë i pitalë sã jeden
drëdziégò:- „Cëż to za ksądz, co tak dzywno spiéwô?”- Ale
długò nie czekalë. To sã wnet òkôzało, co to béł za ksądz.
Òni chłopù narżnãlë, tak że mù sã òdechcało pana i jegòmòsca.
Ze słowôrza Zëchtë przërëchtowôł Jôbard |