2(6)/2001

• Dobrô je tobaczka - Fòrmellów Słôwk

• Prôca ù pòdstôw - P. Kąsk

• Dëch kaszëbsczi - P. Kąsk

• W jaczim jãzëkù - A. Kléina

• Wëwiôd z Michałã Piéprã
– spiéwôkã kapelë CHËCZ

• Ze Słowôrza Zëchtë – zrëchtowôł G.J.Schramke

• Përznã smiéchù

Dëch kaszëbsczi

Jadącë szasëją na Pòmòrzim a òsoblëwò na sómëch Kaszëbach je widzec tej sej naklejczi z Grifã. Czasã je jich wicy, czasã mni, w Kartëzach - na przikłôd - òd séwnika łońsczégò rokù ni ma niżódni. Czasã bãdącë we krómie je widzec tasze z napisanim „Cëczer” abò weczi „Gùrczi”, je widzec pismiona ë ksążczi w rodni mòwie. Je czëc jã czedë lëdze gôdają...

Wkół je widzec czësté chëcze, ùmëté ôkna ë auta, i niewôżnô je tak samô bòkadnosc jak nen pòrządk. W niedzelã ùrmë pòd kòscołã...

We wielu môlach przed krómama stoją òtemkłé auta, włôscëcél - gwësno we krómie - auta ni mô zamkłé, bò pò co?

Lëdze przëjeżdżającë z jinszëch strón, môlów, krajów, zdrzą na to ze zdzë-ienim, zacekawienim. Òsoblëwò ti z Warszawë ë òkòlégò. Nie wiedzą skądka to sã bierze, że ù naju wszëtkò je nibë taczé sómé, le czëc jinszégò dëcha.

Czasã chtos z nich zapitô: „Czë jô jem w jinszim kraju?” Jô na to gôdóm „jo, héwò je Pòmòrskô, Kaszëbë”. Ë czedë pùzni pòkôzywóm jima nają lëtraturã: Żëcé i przigòdë Rémùsa abò pismiono Norda czë Pomerania, tedë gôdają: „ù nas tegò ni ma”. Jeden z nich, chteren je wiôldżi antikòmùnista czedë tak ze mią pògôdôł, to mie rzekł:

„Doch wiôldżi nôród héwò żëje, czedë ni Miemcóm, ni Rusczim òb 50 lôt so nie dôł. Bò Ruscë jak rôz przeńdą przez jaczi krôj, to òstôwią wszëtkò pòszar-gané: chëcze, krómë, a nôgòrszé: lëdzy ë jich charakterë”. To je prôwda. Najô òprzéczka przódë procëm germanizacëji a pùzni socjalizacëji bëła tak wiôlgô, że nicht nóm nie dôł radë. Kaszëbi òstalë Kaszëbama. Jak to Bòlduan mô rzekłé w titlu swòji ksążczi: „Nie delë so złómac”. Ë terô jesz chtos bãdze pëtac, cëż to je dëch kaszëbsczi? Kò sygnie tołmaczeniô.

P. Kąsk



Na Jinternece nigdë ni môsz
wszëtczégò…

żebë miec wiedno całą Òdrodã, wiedno na czas – òbacz tuwò
Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?Napiszë do naju!