W czwartek, 15 marca 2001 roku na cmentarzu parafialnym
w Łebnie (gmina Szemud) miał miejsce pogrzeb wybitnego pisarza
i poety kaszubskiego, Jana Piepki. W ostatniej drodze towarzyszyło
mu ponad 300 osób, w gronie których znaleźli się m. in. przedstawiciele
Instytutu Kaszubskiego, władz kościelnych, miejskich, powiatowych
oraz gminnych. Jan Piepka - jak stwierdził wójt gminy Szemud
Władysław Hirsch - “często zmieniał miejsca zamieszkania,
osiedlając się w różnych stronach Pomorza, ale na koniec wrócił
do Łebna, rodzinnej wsi, do serca Kaszub”. Stało się to na
mocy jego ostatniej woli, gdyż po śmierci pragnął spocząć
w miejscu swego urodzenia.
Jan Piepka urodził się 8 lutego 1926 roku w Łebnie (powiat
morski). Jak już wspomniano, często zmieniał miejsce zamieszkania.
Gdy był jesz-cze mały, rodzina jego przeniosła się najpierw
do Leśniewa, potem zaś do Starzyna pod Puckiem. Podczas II
wojny światowej został powołany do batalionów pracy Wehrmachtu.
Był wówczas w Niemczech, Belgii, Francji, Włoszech i Danii.
Po wojnie uczył się w wejherowskim Liceum Pedagogicznym, po
czym przez jakiś czas pracował jako nauczyciel w Starzynie
i Gnieżdżewie. Natomiast w latach 1953-1955 udzielał się na
niwie dziennikarskiej. Jako poeta zadebiutował w roku 1952
w Rejsach czyli dodatku do Dziennika Bałtyckiego. Wtedy to
opublikował swoje pierwsze kaszubskie wiersze. Jednak nie
tylko poezja była żywiołem Jana Piepki. Oprócz wierszy pisał
również powieści, felietony oraz sztuki sceniczne. Felietony
swe publikował na łamach tygodnika Rybak Morski, Dziennika
Bałtyckiego oraz Kaszëb. Debiut książkowy Jana Piepki to wydany
wspólnie z Leonem Ropplem w 1955 roku tom poezji i prozy pt.
Nasze stronë. Spośród innych dzieł Jana Piepki warto wymienić
także takie jak: Stojedna chwilka (1961), komedia Choróbsko
(1968) oraz wierszyki dla dzieci (Moja kotka - mój kot). Jak
już wspomniano Jan Piepka był również prozaikiem. Jako autor
kilkunastu napisanych w języku polskim powieści próbował przybliżyć
świat kaszubski z całą jego specyfiką i odmiennością czytelnikom
z kręgu kultury polskiej. Do najbardziej zna-nych utworów
prozatorskich Jana Piepki należą: zbiór opowiadań pt. Purtkowe
stegny (1956), oraz powieści: Hanesk (1957), Szumiące wrzosy
(1967), Wieża z domem (1974), Cień słońca (1984). Jako pisarz
już od początku swej pracy twórczej zwracał się do czytelników
z otwartością i szczerością. Pisał językiem zozumiałym, gdyż
stosował uproszczoną pisownię kaszubską. Również pseudonimy,
pod którymi pisał (Maciej Wanoga, Wroszów Staszk, Staszków
Jan), wymyślał tak, aby brzmiały swojsko.
Jan Piepka działał nie tylko na niwie literackiej. Można
go było zobaczyć w jedynym filmie fabularnym poświęconym całkowicie
Kaszubom. Chodzi tu mianowicie o film pt. Kaszëbë w reżyserii
Ryszarda Bera i Antoniego Krauzego, w którym Jan Piepka wystąpił
w roli szypra Gojki. Film ten w zeszłym roku obejrzeli członkowie
klubu Pomorania i ich goście w ramach Remusowej Akademii.
Po projekcji filmu nastąpiło też spotkanie i rozmowa pomorańców
z samym Janem Piepką. Za dorobek swój bywał niejednokrotnie
nagradzany. M. in. w roku 1968, jako jeden z pierwszych, otrzymał
przyznawany przez Klub Studencki Pomorania. Medal Stolema.
Należał do Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego. Przez kilka
kadencji zasiadał w jego Zarządzie Głównym.
Ostatnie lata swojego życia spędził w Nowej Karczmie koło
Kościerzyny oraz w samej Kościerzynie, gdzie też zmarł. Na
krótko przed śmiercią (na początku bieżącego roku) poeta zdążył
wydać tomik wierszy p.t. Krzyk ptaków. Obecnie nie ma go już
wśród nas. Pozostały jednak jego dzieła, które, podobnie jak
wielu innym twórcom, zapewnią mu nieśmiertelność.
Sławomir Formella
zaczątk
|
