20. łżekwiata w Rôtëszu Stôrégò Gardu
Gduńska òdbëła sã ùroczëzna wrãcziwaniô Nôdgrodë Stolëma - nôwikszégò
wëróżnieniô kùlturalno-spòdleznowégò przëznôwónégò przez zdrëszënã
kaszëbską. Kapitułą nôdgrodë je Karno Sztudérów „Pòmòranijô”.
Laureatama są abp. T. Gòcłowsczi ë dr J. Kòwalsczi.
Dôwno
jesz ùroczëna nie bëła jaż tak pësznô. Dôwno téż nôdgrodzóny
nie bëlë jaż tak tczëwôrtny. Nôdgroda òsta przëznónô 34 rôz.
Wiedno dostawalë jã wëbitny dzejôrze, pisôrze, téż karna mùzyczné,
jinstitucëje. Jedinim kriterium przëznaniô nôdgrodë je dzejanié
kù rozwijowi kaszëbiznë. Kaszëbiznie rozmióny nie blós jakò
jãzëk czë kùltura, le rozmióny baro szerok.
Tadeusz Gòcłowsczi òtrzimôł Stolëma za to że bãdącë arcybiskùpã
dopùscył kaszëbsczé swiãté pismiona jak téż nôbòżeństwa ë
msze pò kaszëbskù. Wëdôł wskôzë dëszpasterzczé, mającé za
cél wspmôganié, wspieranié, ùtrzemiwanié ë rozkòscerzanié
kaszëbiznë, a òsoblëwò kaszëbsczégò jãzëka w Kòscele. Béł
téż razã z kaszëbsczima pielgrzimama ùszłégò rokù w Zemi Swiãti
na òdkrëcym tôflë z mòdlëtwą Òjcze Nasz w Jerozolimie. Mô
rzekłé pò wrãczeniu nôdgrodë, że to nie je nick òsoblëwigò
że òn wspòmôgô kaszëbiznã. To je skôrb ti zemi ë chòc òn nie
je na Pòmòrzim ùrodzony, téj òn chce gò wspòmóc. Wedle nie
to je jakbë òbòwiązk miec dbã ò tak wiôlgą kùlturã jak najã.
Janusz Kòwalsczi je to dzejarz znóni przede wszëtczim ze
Spłëwów Kajakòwëch Szlachama Rémùsa. Òkóm tegò, chò môło chto
ò tim wdôrzi, je to òsoba chterna wiele dzejô na gazétnicczim
gònie. prôcëje w Pomerani, ë hénë dzãka némù je jionfòrmatór
òbeńdowi. Pisze òd wielu lôt ò najich problemach, midze jinszima
to òn wòłôł ò założenié Uniwersytetu Gdunsczégò w kùńcu 60
lôt. To kò òn czéj wikszoscë to jesz sã nie sniło, gôdôł ò
robienim dwajãzëkòwëch mión szaséjów w kaszëbsczëch wsach
ë gardach. Czedës béł rewòlucëjni, terô jegò dbë stôwają sã
prôwdą - na najëch òczach. Czedës nazéwóny béł separatistą,
terô jegò deje, żebë ùczëc kaszëbiznë we szkòłach ju są zachą
zwëczajną. Nen człowiek pòkôzôł szlach na wiele lôt wprzódk.
Na ùroczeznie grałë dwie kapele lëdowé: Lutnia z Lëzëna ë
The Barber Shop Quartet, chternyma czerowôł Tomk Fòpke. Zaspiéwałë
7 piesni przez niegò zaaranżowónëch. Òstałë zaspiéwóné òsoblëwò
dlô arcybiskùpa „Pón czedës stanął na sztrądze” a dlô dr Kòwalsczégò
„Jô jem Kaszëba”. Òkóm tegò bëło spiéwóné wiele piesni ë frantówków
kaszëbsczëch. Côłô jimpreza bëła spółòrganizowónô przez Karno
„Pòmòranijô” ë lańdrôctwo kréjzowé we Wejrowie.
Przë
òrãdze wrãcziwaniô nôdgrodë, czéj wiedno fùl znónëch òsób
ë stôrëch Pòmòrańców sã zjéżdżô, nôleżnicë karna zribilë wëstôwk
òdjimków. Ne òdjimczi, sparłãczoné h historëją karna, przëcygłë
na dłudżi czas wielu gòscy, strzódë chtërnëch bëlë midzë jinszima:
senatór K. Klejna, marszôłkòwie K. Klawiter ë B. Synôk - téż
przédnik ZK-P, lańdrôt wejrowsczi G. Szalewsczi. Wëstrzód
òdjimków mógł ùzdrzec na przëmiôr wszëtczé parë pòmòrańców
jidącëch na szlub, arcybiskùpa Gòcłowsczégò w Chëczë Pòmòraniji
10 lôt temù, abò scénã wkòpiwaniô jesz w latach 80-ëch przed
jich Chëczą tôflë z napisã: Grańca Kaszëbskô.
Ne wëdarzenié je gwësno ju kùlturotwórczé. Wicy jak 100 dzejôrzów
bëlno zasłużonëch dlô Kaszub ë ùhònorowónëch Medalã swiôdczi
ò tim, że mómë ju naje élitë. Młodô generacëjô, chtërna wchòdzącë
w dozdrzeniałé żëcé, ùczi sã cenic ë miec tczą dlô bëlnëch
ë wiele wôrtëch ùtwórców, ùczi sã téż tczë dlô kaszëbiznë
ë naji kaszëbsczi tatczëznë. Widzy bëlny przikłôd ë bëlny
brzôd. Rozmieje terô sërcã ë gòłwą wëczëc chto dzejô dlô rozwiju
kaszëbiznë a chto twòrzi blós òmanë.
zaczątk
|