Njech mdze pòchvoloni Jezus Christus.
To je nasze chrzescejańskje pòzdrovjenje, kjej me sę ze sobą
zeńdzeme, czeto Katolece cze Letrze, czeto s Pòmorskje cze
tesz ze Zachòdnech – Press. Temji słovjami me są e z vamji,
kòchani braco Pòlosze, vjitome. A tak zacząvsze wòd Pana Bòga
mdzeme me dali z vamji gadac, jak młodszi brat do starszeho.
A viec słechojce.
Ve jesce gvesno na nas perznę złi, źe me sę njevjele do czetanjo
Pòlskijch pism, a jesz mnji do teho Pòlskjeho bractwa, co
to ligą zovją, bjerzeme. Ale vecele ta rzecz sę tak mo. Me
provdzevi Kaszebji njerozmjejeme dobrze pòpòlsku; a vjec me
sę muszime przod vasze peszne mòwe nawuczec. Ale co ta cęszko
rzecz, kjej njima kòhu, cobe nas wuczeł. Ksężo naszi są abo
Mjemce, abo tesz bardzo zgnjiłi; szkolni zos mają strach przed
przełożonemji. A vjec me tak godome, jak naszi przodkovje
godale, to je pò kaszebsku. Ale ve, braco Pòloce, njimuszice
meslec, że me – vejvsze njechterech smjotonkov – sę te nasze
mòve vstedzime. Oj broń Bòże! Me le nad tim wubòlevome, że
do tech czas v ti snożi mòvje njevjele je drekovąne, cobe
nas nolepi półbratało. Kjejbe te chto chceł dzeje naszech
przedkov spjisac, jak wònji z dovnemji Pressokamji, Dunczekamji,
Szwedamji, Mjemcami wòjowale, tejbe to beła decht peszno ksążka;
abo jakji tobe beł peszni krajobrozk nasze całe njegdesz zemje
wòd Vjisłe do Wòdre a wòd mòrza jasz pò Notecę e Vartę. Chòc
to teros njeje, to jednak jesz może sę stac, kjejle sę młodszi
brat ze starszim za ręce vezmą. Me bardzo rod vjidzime bjełeho
grifa, herb naj Kaszebskji, prze bjełim wòrzle Pòlskjim na
vesokji bramje Gdąńskji; ród wòdviedzome grobe naszech dovnech
ksążęt v Wòlivje, dze sobje prze wòbrazach Subisława wò zaprovadzenju
vjare chrzescejańskje do nasze zomje, Sambora e Mszczugov
wò wojnach s Krziżokamji e jinszemi narodamji pòwiadome. Ach
prze verzeczenju nazvjistka Krzyżokov vszetce sę vzdrigome,
bò nom na mesl przechòdzi, jak wònji naszech pradzadov pòd
czas targu ve Gdąńsku przez pòdstęp verznęle, nasz kroj zagrabjile,
e potemu jak z bjałkami pòstepòvale. Ale zaros nom sę lżi
na sercu zrobji, kjej na dregą stronę vjelgjeho wółtorza vezdrzime,
dze wòbraze krolov Pòlskjich na scanje vjiszące przepominają,
jak naszi przodkovje nech njegòdzevech Krziżokov s pòmòcą
Krolov Polskjich ze swòje zemje venekale, s Pòlochamji sę
połączele e jich krolov za swòjich panov czele ksążęt chętnje
vzęle. Tej szła wòsvjata do zemje Kaszebskje, bò przeszle
s Pòlskje dobri ksężo, tak svjecki, jak e zokònnjice, co v
mòvje rozemni vjarę Christusovą wòbjasnale, ksążkji do nabòżeństva,
coto jesz pòdzisdzeń v njich sę mòdlime, pjisale abo skądjinąd
sprovodzale; szkòłe zakłodale, dze pòpòlsku wuczele. S tech
szkoł vechòdzele ksężo, sędzovje, szkolni. A vjec tej znale
vszetce wurzędnijce mòvę Kaszebską, bò kiej Pòloch le rok
je mjedze namji, to ju nas decht dobrze rozmjeje. Ale szkòda,
że po trzech vjekach, to beło roku 1772. pò narodzenju Christusa,
muszele sę Kaszebji s Pòlochamji rozłączec. Potemu ju njebeło
na naszi zemji takje nabożeństwo, bo za rzęde Preskjeho zaczęle
v szkòłach le pòmjemjecku wuczec; a z mjemjeckjich pravnjikov,
co sądzele e sądzą Kaszebov, njeznając jich mòve. Tak e do
sądov nacesnęło sę mjemjeckjich pravnjikov, co sądzele e sądzą
Kaszebov, njeznając jich mòve. Czasę navet przindze decht
zabjiti Mjemc do czesto kaszebskje wse na szkolneho. Co to
za nowaka tę je! A vjec storą drogą szło to letko do jednosce
s Pòlochamji, rodzonemji bratamji, v żełach chterech tak dobrze
Słovjańsko krev płenje, jak v naszech. Teros jidze to baro
cęszko, bò nom provdzevim Kaszebom, jak jesme to ju przedtim
rzekle, njepòmagają dobrze v wòsvjece anje ksężo, anje szkolni,
anje sędzovje, anje navet szlachta – rozmjeje sę, że jak vszędze,
tak e tu są niechterne chwalebne vejątki – ale me jednak mąme
v Bògu nadzeję, że me s czasę naszę mòvę vekształcime e pòpòlsku
sę nawuczime, a może e inszech mov Słovjańśkjich. Tej me mdzeme
vasze peszne pjisma vjici czetale e jesz lepji sę z vamji
bratale. Co daj vnet Bòże. Amen.
Pjiseł jem, dnja 20ho Gromnjicznika 1850 r. v Pressach –
Zachòdnech nad grancą Pòmòrską njedalek mòrza.
Wòjkasin
zaczątk
|
