21 stëcznika 2002 Kòmisëjô Sejmòwô do sprôw
Miészosców Nôrodowëch ë Etnicznëch złożëła ùdbã Ùstawù ò miészoscach
nôrodowëch ë etnicznëch w RP. Baro chùtkò, bò ju pò miesącu
ùdba trafia pòd òbradë Sejmù i pò piérszim czëtanim òsta sczerowónô
do robòtë w kòmisëjach.
Wôrt je przëbôczëc, że òb òstatné 12 lat, ùdbë tégò ùstawù
nie docarłë nawetka do piérszégò czëtaniô. Zato Sejm ti kadencëje
zajił sã tą zachą baro chùtkò ë to je widzec, że kòalicëji
zanôlegô na ùchwôlanim tegò aktu. Dërżéń ùstawù nie òstôł
baro zmieniony w pòrównanim do ùszłëch, zato jegò ùzasadnienié
je baro zjinaczoné.
Wiele zapisów ùstawù są baro lëché dlô Kaszëbów, całi akt
mòże rzec, mô za cél diskriminacëją jãzëka kaszëbsczégò westrzód
jinszëch miészosców. Na przëmiôr stosëjącë przepisë ùstawù:
· ni mdze mòżlëwé ùżëwanié kaszëbsczëch mionów wsów, gardów
ë szaséjów
· ni mdze mòżlëwé ùżëwanié kaszëbsczégò jãzëka w kòntaktach
z władzama pùblëcznyma (a jãzëków jinszëch miészosców - jo)
Są to blós dwa przëmiarë diskriminacëji kaszëbiznë. W ùzasadnienim
je jasno napisóné, że są miészoscë etniczné gòdné òchronë
ë są ne wërechòwóné: karajimskô, romskô/cëgónskô, tatarskô,
łemkòwskô. Wëchôdô na to, że kaszëbizna nie zasłëgùje na òchronã.
Dbë Kòmisëji je widzec nôlepi w taczim wëjimkù z ùzasadnieniégò:
Przedstôwiającë tutã ùdbã wnióskòdôwcë wzãlë pòd ùwôgã spòdzewania
ë ùdbë wszëtczëch miészosców nôrodowëch w Pòlsce, jaczé bë
chcałë miec pòczëcé gwësnotë ë ùbëtkù, wëchôdającé z faktu,
że jich prawa są mòckò ë wërazno òkresloné w akce normatiwnym.
Przëjicé ùstawù równoznaczno bë wskôzywało téż miészoscë òbjité
pòlitiką Pòlsczégò Kraju ë bë òdsôdzało òd przëjicô taczégò
statusu przez jinszé grëpë twòrzoné przez cëzyńców abò etnograficzné
karna przenôleżącé do Pòlsczégò Nôrodu.
Sami Kaszëbi mùszą dzysô ùważac na prace nad tą ùdbą ùstawù.
Sôdzka je wiele wikszô jak téj, czéj chòdzëło ò tobakã. Kaszëbi
nie mògą zlekceważëc tégò ùstawù, bò sprawi to niewënagrodzoné
ùszkòdë.
Ł. Grãdzëcczi
Dokładné òmòwienié ùdbë ùstawù ë kòmentôrze w zôstnym numrze
Òdrodë. Żdómë téż na kòmentôrze Czëtińców pòd emailã ë numrã
telefònu pòdónyma w stopce redakcëjny.
zaczątk
|
