| Gùnter Grass, noblësta, je Kaszëbą ze Gdunska. Wiele lat ze
swòjégò żëcégò béł na cëzëznie, ale to mù nie przeszkôdzało
pòswicëc sã swòjémù gardowi, nié le w lëtraturze ë sztëce. Béł
wespółtwórcą nowi miemiecczi pòliticzi wedle Óstowi Europë,
tim samim – wedle Pòlsczi.
Miłotë Grassa do pësznëch sztëk ni mòże rzeszëc z faktama
historicznëma, nawetka jeżlë parłączą sã czasã z jegò dokazama,
a ne dokazë taczé faktë przëwòłiwają. Nen dzél ùtwórstwa pòwstaje
kòl Grassa z jegò bënnowi stëtkòscë, z czëcégò, jaczé mô swòje
spòdlé w witalnoscë ùtwórcë. Wëchôdają òne prosto z jegò żëcégò.
Na wëstôwkù je pòkôzywónô kòlekcëjô m.jn. turbòtów, smôrzeców,
szurów, rãk z pierzawama, pòstacëjów z bãbenkã, autopòrtretów,
lëteracczich pierwòmòdłów do pòwiesców „Blachòwi bãbenk”,
„Turbòt”, „Szurzëcë”, „Wróżbë kùmaka”. Grass mô taką letkòsc
parłãczeniô sąsadnëch wątków, mòtiwów, przëwarcaniô do żëcégò
swòjich bòhaterów w jinszëch dokazach, nawetka w jinszim zorce
sztëczi.
Artista swiądno chce ùtrwalëc òdchôdającé dni, pësznotã,
chtërna dżinie, téż starosc. Parłãczi nieżëwé a czasã ë rozdzewiającé
sã zwiérzãta: rëbów, gãsów, kôłpi, szurów, smôrzeców. W swòjich
céchùnkach pòkôzywô pòchwałã swiata z wszëtczima jegò félama,
z pësznotą zwëkłégò dnia, prosti rzeczë ë téż szpacëzną ë
sztôłtama jaczé prowôzdą nas na pòkùszenié. Erotizna je pòkôzónô
naturalisticzno, përznã òbsceniczno. Je traktowónô równo z
jinszima codniowima sprawama. Ni ma apartnégò tabù.
Artista robi graficzi (akwafòrta ë lëtografijô), céchùnczi
(òłówkã, wãglã, tintã – piórã abò pãdzlã), rzézbã pełnoplasticzną
ë płaskòrzézbã (w glënie ë w bronze).
Jegò wëstôwk w Mùzëji Nôrodowi w Pałacu Òpatów w Gduńskù-Òlëwie
je prezentowóny òd kùńca maja do pòłwë lëpińca 2002.
A. Bradtke
zaczątk
|
