| "Cezé chwôlita, swòjegò nie znajeta" jak to
sã gôdô. Je w tim gwësno wiele prôwdë. Czãsto sã zdôrzô, że
różné môłé wiosczi mają bògatą historëją ë wôrt òbezdrzeniô
pamiątczi stôri bùdowiznë. Corôz blëżi je do lata ë za jaczis
czas bãdzemë wszëtcë rëchtowac sã do ferijowëch wanogów. Wôrt
je tedë zazdrzéc do ti czë jiny kaszëbsczi wsë, bò je mòżno
tam sã natknąc na wiele cekawëch rzeczów. Mëszlã, że to samò
mòżemë rzec ò Gòrãczënie, to je wsë, ò jaczi niżi.
Gòrãczëno przenôlégô do gminë Somònino, co leżi w kartësczim
krézu. Niedalek je stądka do Òstrzëców ë Jezora Òstrzëcczégò.
W 13. stalatim, czë w cządzë, czej panama naji zemi bëlë ksyżãta
pòmòrsczi, bëło Gòrãczëno sedzbą gòrãczëńsczi kasztelanie
("castelania Goruchino", jak to sã gôdô w łacëznie).
Nôléżało do ni tedë òsmenôscë wsów. Pierszi rôz Gòrãczëno
wëstãpiwô w kronikach historicznëch pòd rokã 1241, czedë to
ksyżëc Sambòr II darowôł je włocławsczémù biskùpòwi. Równak
nen stón nie dérowôł długò, bò w 1282 rokù, czej rządzył Mestwin
II, gòrãczëńskô kasztelaniô wróca nazôd w mienié ksyżãtów
pòmòrsczich. Co sã tikô dzysdniowégò stónù gòrãczëńsczégò
gardu, to zachowôł sã pò nim znôk w placu zwónym "zômkòwiszczã",
co leżi na prawim sztrądzë Redunie, na wschód òd wsë.
Ju w 13. st. jistnia téż gòrãczëńskô parafijô. Wedle legendë
zapisóny bez przeòra kartëzów ks. Jerzégò Schwengla pierszi
kòscół w ti wsë założa jesz przed 1223 rokã ksyżënka Damroka.
Z legendą tą nie zgôdzô sã równak bëlny doszukòwôcz dzejów
Pòmòrzégò, ks. Stanisłôw Kùjot. W kòżdim razu wiadło ò gòrãczëńsczi
parafijë mómë ju z rokù 1291.
W cządzë panowaniô Krzëżôków przeszło Gòrãczëno w priwatné
rãcë. Zôs w 15. st. prawò do ti wsë zwëskôł zakón kartëzów,
chtëren miôł patronat nad henëtną parafiją jaż do likwidacëji
klôstru bez prusczé przédnictwò (1823 r.).
Mùrowóny kòscół, jaczi terô mòżemë òbzerac w Gòrãczënie,
wëbudowóny òstôł prawie bez kartëzów w 1639 r. na placù wczaśniszégò,
drzewianégò. Konsekrowóny òstôł w rokù 1772, rozbudowóny zôs
w latach 1913-14. Wikszi dzél pamiątków, w tim wôłtôrze, pòchôdô
z cządu barokù (17. ë 18. st.), chòc mòżno je spòtkac w tim
môlu stôrodôwnotë z czasów gòtikù. Jakno przëmiôr mògą tùwò
pòsłużëc: zwón, odlóny kòle 1400 rokù (mô wôgã 717 kg) bez
malbòrsczégò òdléwôcza Petera von Steine ë figùra Matczi Bòsczi
Miłoserdzégò, co je za òbrôzã w głównym wôłtôrzu. Mùszi rzec,
że kòscół nen je wierã nôbelniészą pamiątką stôri bùdowiznë
w òbéńdze gminë Somònino ë jedną z atrakcëjów tegò òkòlégò.
Dokôzã tegò mòże bëc téż to, że prawie gòrãczëńsczi kòscół
widzëc je w znakù gminë Somònino.
Wôrt je tedë zazdrzéc do Gòrãczëna òb lato (ë nie blós tedë).
Mają tam blëskò ë ti, co wëpòcziwają nad Jezorã Òstrzëcczim
ë ti turiscë, co wanożą przechôdającym, midzë jinima, bez
Rątë ë Słôwczi „czôrnym”, wanożnym szlachã "Rzmów Szymbarsczich".
Mëszlã, że niżóden z nëch nie rozczarzi sã.
Fòrmellów Słôwk
zaczątk
|
