4 (16) / 2002

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Czemù wôrt je gadac?
• Grajemë w balã
• Prawa nôrodnëch miészëznów
• Cëzé chwôlita, swòjégò nie znajeta...
• E. Gòłąbk – pòlemika z tekstã Ł. Grãdzëcczégò: Kaszëbi z Europie

Nié le Kaszëbë:

• Mòja darga kù kaszëbiznie

Rozmowa miesąca:

• Dlô rozrostu Kaszëbiznë - wewiôd z S.Janke

Kùltura:

• Czëtanié Gduńska – czëtanié Grassa
• Ò wëstôwku céchënków G. Grassa
• Ze słowôrza Zëchtë

Lëteratura:

• Òda do młodectwa - A.Mickiewicz / dolmaczënk S.Janke

Historëjô:

• Céchùnczi z historëji Tatczëznë – nôslédny dzél – cząd 1308-1454.

Adam Mickiewicz - Òda do młodectwa
Bez sërca, bez dëcha, to lëdztwa smiercëskò;
Młodectwò! dôj mie lecëdła!
Niech wzlecã nad martwim swiatã
W rajsczi òmanë sedlëskò:
Tam gdze chãc ùkôzczi cëskô,
Nowòtnym pòtrzisnie kwiatã
I òblôkô w nôdzeji malënków złocëdła

Niech le, kògò wiek zesmroczi
Zegnie do zemi zmòrlałą łësënã,
Taczi kòl se swiat òbôczi,
Jaczi zdrok cemni òd bëna.

Młodectwò! të nad głôdczëznë
Sã dwigôj, a òkã słuńca
Całé gromadë lëdzczëznë
Przezdrziwôj òd kùńca do kùńca.

Zdrzi na dół - gdze wieczny dôczi cemk dëmi
Nad dolëzną zgnilstwa w kale:
                                 Naj zemi!
Zdrzi, jak z ji trupégò mòrzô
Gadzón w skòrëpie wëlôżô.
Czierã, żeglôrzã, òkrãtã na falë
Sóm dlô se je, a czej za żëwiątkama sadzy
Dwigô sã, gnô głãbòk na spódk:
Wała do niegò nie lnie, òn dalek ni je rôd;
Wnym jak bãbòl pãknął, ò kam zawadzył.
Nicht nie znôł jegò żëcô, nie znô jegò zgùbë:
                            To béł selubek!

Młodectwò! tobie nektar żëcégò
Je miodny, jak le z jinyma gò dzelã:
Sërca niebiańsczé sã rozweselą
Czej je razã złocanô nitka scygô.

Razã, młodi przëjacele!...
W szczescym wszëtczégò są wszëtczich cele;
Jednotą mòcny, chãcą rozëmny ,
Razã, młodi przëjacele!...
Chto padnął strzód biôtczi je w szczeslëwòce,
Żle całem ùmarłim, zemnym
Òstawił jinym miasto w słôwnoce.
Razã, młodi przëjacele!...
Chòc droga przitkô ë slëskô,
Gwôłt ë môłk mają wschód w mòcë:
Gwôłt niech sã gwôłtã òdcëskô
A ze słabizną bãdzma òd młoda w równocë!

Chto jak béł dzeckã łebskò ùrwôł Hëdrze,
Nen młodi zdëszi Centaurë,
Piekłu òfiarã wëdrze,
Do nieba pùdze pò laurë.

Tam sygôj, gdze zdrok nie sygô;
Łóm, czegò rozëm nie złómie:
Młodectwò! òrzłowô mòc cebie dwigô,
Të jes jakno piorën dlô mie.

Hej! remiã w remiã! pòspólnyma lińcuchama
Òpnijmë zemsczé kòliszcze!
Sprowadzmë mëslë w jedno ògniszcze
I w jeden płom z naj dëchama!...
Jidz, kùglo, ze stopë swiata!
Wkùlômë ce w nowé turë,
Jaż pòzdrzucysz òmùrszałé kórë,
Zeloné przëbôczisz lata.

A w nëch krajach niepòrządkù ë nocë,
Ùrmów pòwadzonëch sztridã,
Jednym «stań sã» z Bòżi mòcë;
Swiat rzeczi stanął na zberkù;
Arkùn wieje, ni ma merkù,
Mòrze bùchnie gwiôzdów widã -

W krajach lëdztwa noc głëchô je bënë:
Grzëmòtë trôpów są jesz na wòjnie;
Wej miłota ògniã czidô,
Wińdze swiat dëcha z pëzglënë:
Młodectwò gò pòcznie z klina widu,
Drësztwò zrzeszi jak jegłë na chòjnie.

Priskają nieczëłé lodë
I gùsła co widë czadzą;
Niech nama witrznie swòbòdë,
Jasnotã zbawieniô dadzą!

Skaszëbił Stanisław Janke

zaczątk 


Na Jinternece nigdë ni môsz
wszëtczégò…

żebë miec wiedno całą Òdrodã, wiedno na czas – òbacz tuwò
Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?
Napiszë do naju!