6 (18) / 2002

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Stolpsczé lato – kaszëbizna we Stolpskù
• Grają nié le dlô Kaszëbów
• Msze pò kaszëbskù
• Kaszëbi w Bùdiszënie na festiwalu Voices of Europë – Głosë Europë 2002
• Kaszëbi razã z Frizama – ùgôdënk ò drëszbie

Kòmentarze:

• Zemie dostóné nazôd
• Abòlicëjô

Lëteratura:

• M. Majkòwsczi - Òjcze nasz
• R. Drzéżdżon Żëwòt krótkò òpisóny

Lëteratura - kòmentarze:

• Wkół Wanodżi pò mëslach M. Piépra

Historëjô:

• Biôtczi w séwnikù 1939 na Kaszëbach

Grają nié le dlô Kaszëbów
Pò robòcym lece na rockòwé karno Chëcz żdaje robòcô jeséń. Mùzycë prócz graniégò zôstnëch kòncertów – terô w klubach – mést mdą nagrëwac platã. Drëgą w historëji karna.

Na kòncertach ë w redio mielë më latos czëté czile nowëch piesniów, jaczi sã lëdzóm baro widzą. Tipòwò rockòwé, melodijné brzëmienié je to nowô znanka karna – w zesôdzenim z pierwszą platą Do młodëch, na jaczi bëło fùl mùzyczi spòkójniészi: etnorocka, nawetka jazzu.

-To bëło za wiele zortów, taczi wielozortowi miks, më ni mielë dwa lata temù pòkôzóné jednégò stilu – gôdô Môrcën Pòpek, gùtarzësta, ò jaczim sã gôdô, że je tak spòkójny, że ò gòdznowi ë półkòncert stoji dërch w jednym placu ë le dwa razë pòdniese głowã znade gùtarë. – Zwëczajno je dosc ekscentriczny ë wiele òd naju wëmôgô na próbach – gôdô Pioter Kapczëńsczi, spiéwôk.

Karno mô zrëchtowóné nowé piesnie na nową platã, chòc – jak gôdają, je to materiôł na trzecą platã, a nié drëgą. Kòżden cząd rozwicégò najégò karna mô bëc ùdokùmentowóny platą. Na place „numer dwa” bë bëłë te piesnie, jaczé më terô grelë, „numer trzë” – to są te chtërne terô zaczinómë grac. – gôdô Môrcën. Karno mùszi miec samòswiądã swòjégò nowégò brzëmieniô. Kòżde karno, jaczé mô swój stil, naléze słëchińca – brëkùje le czasu ë graniégò w wielu placach.

Bòdôj, karno donenczas ni miało letkò: gra na festinach ë òżniwinach, a jejich kòncertë bëłë czãsto skrócywóné przez òrganizatorów. Ni ma jesz dosc wialdżiégò karna stałëch słëchińców – Taczé granié na òżniwinach òznôczô słëchińca z przëtrôfkù, terô chcemë nastawic sã na gwësnëch lëdzy ë dlô nich grac – gôdô Môrcën – taczich nalézemë w klubach nié le Pòmòrzégò ale téż w Pòlsce. Dlô pòlskòjãzëcznégò słëchińca rëchtëjemë czile piesniów pò pòlskù, ale naja znanka – karno, co spiéwô pò kaszëbskù – òstónie. – dodôwô Pioter.

Taczé mëslenié wiele jima pòmôgô. Na festiwalu miészëznowëch karnów na zymkù we Frizëji, dze dostelë wësoczi plac (pierszi wëstrzód karnów rockòwëch ë piąti w òglowi klasifikacëji) abò na kòncertowi wanodze pò Néderlandach bëlë kòjarzony z Kaszëbama! Z drëdżi stronë są wcyg karnã lepi znónym w Néderlandach, Frizëji, Łużëcach czë Daniji, jak kòl se – na Pòmòrzim.

Jak kòżde karno, Chëcz mô tôczel ò dëtczi. Je to regel, że czé na fònograficznym rënkù je „dobri cząd” – karna wëdôwają platë dzãka mùzycznym pòdjimcóm, jaczé w ne jinwestëją – abò dzãka spònsoróm. Terô sytuacëjô na rënkù je tradżicznô. A prócz tegò je wiedzec, że le Kaszëba mdze chcôł spònsorowac kaszëbskòjãzëkòwé karno. Mùzycë nôbarżi bë chcelë, żebë kaszëbizna sta sã kòmercjalnô. Żebë jejich mùzyka nie zanôleża òd ùrzãdników ë dotacëjów, le òd słëchińców jaczi kùpùją platë. – Në ale na to mùszimë jesz përznã pòżdac.

Czasã trafiają nieżëcznosc – czéj dzes w wëtwórniach je czëc głosë ò jaczim nowim kaszëbsczim karnie, chtos wiedno ò przetrôfk gôdô: në ni mdzeta ju jedurny! A jô so mëszlã, że to je bëlno: kònkùrencëjô midzë karnama mô pòżitk dlô słëchińców, bò mają z czegò wëlowac ë téż dlô mùzyków, bò mùszą grac corôz lepi wiedno miec starã ò słëchińców. – gôdô Môrcën. Fakt: mòże kùreszce skùńczi sã cząd, czéj platów czë ksążków klaszëbsczich je tak môło, że kùpùjemë je le temù, że są kaszëbsczé, a nié le temù że sã nama widzą.

Dze terô mòże ùczëc Chëcz? Karno dosta rôczbã na kòncertë do Daniji, prócz tegò mdze gra w klubach.

ps

obacz téż: Chëcz w Bautzen

zaczątk 


Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?