8 (20) / 2002

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• De jade je !
• Szôlony tuńc
• 30 Lat Mùzeji Zôpôdno-Kaszëbsczi
• Chto mdze terô rządzył wejrowską mùzeją ?
• Prawa nôrodnëch miészëznów

Krzëwim òkã…:

• Słowôrzk Rësznotë Kaszëbsczi

Wiele smiéchù...

• 'Taći dlëđi đibći ćij!' ë 'Majkel Dżeksón'

Kùltura:

• Fif z Kùtinã razã w Pùckù
• Kaszëbsczé zwëczi ë wierzenia. (2/2)
• Promòcëjô „Wanodżi pò mëslach”
• Ze słowôrza Zëchtë

Drama:

• Kaszëbsczi strój

Szôlony tuńc

Jak kòżda spolëzna, Kaszëbi òkróm swòji robòtë mielë téż swòją zôbawã. A czéj lëdzë sã bawilë, téj téj-séj chcelë sprôwdzëc, chto je lepszi. Szôlony tuńc je przëmiôr taczégò pòpisu ë kònkùrsu. Zasada je prostô - chto nôdłëżi wëtrzëmie corôz chùtszi tuńc, chto téż mdze tuńcził nôbëlni - ten dobiwô. Tuńc zaczinô sã jakno dosc wòlnô pòlka, a czéj przëspiészô, téj tuńcérzóm sã plączą nodżi, pòtrącają sã, niechtërny ùpôdają. Ti, chtërny nie strzimią tuńca, òdchôdają z kònkùrsu, a nôlepszé trzë parë dostają nôdgrodë. Szôlony bëł wôżnym wëdarzenim towarzësczim ë wszëtkò, co sã tedë dzejało, jesz dłëgò bëło kòméntowóné.
Paòl Szefka notëje nôslédné leżnoscë, przë jaczich béł tuńczony Szôlony:
- wiesela
- zëmòwé bale (dzysodnowy karnawał) ë Zeloné Swiãta
- òżniwinë (zbòżowé abò brzadowé)
- Roztrãbarchë - ùroczëzna pasturzów i jachtôrzów.
Czéj béł kònkùrs, téj mùszałë bëc i nôdgrodë. Òb midzëwòjnowi cząd bëłë fùndowóné:
Przez rzemiaslników: dlô pierwszi parë beczkã piwa abò trzë kòrnusë; dlô drëdżi pare dëmiónô swiniówô szënka; dlô trzecy parë dwa dëmióné półgãsczi.
Przez karczmôrzów - 1. bùdlã sznôpsù, 2. szterë kùfle piwa i krãg wôrsztë, 3. dwa kùfle piwa i krąg wôrsztë.
Przez starostóé gbùrsczich òżniwinów - 1. beczkã piwa, 2. dwa kùfle piwa i 2 kg piekłi baraninë, 3. dwa kùfle piwa i jajecznicã na zélcu zez 30 jaj.
Starostowie brzadowëch òżniwinów - 1. dwie bùdle kòrnusa, 2. achtel (1/8 beczczi) piwa, 3. szesc plińców z baraniną.
Na wieselim starszi młodëch fùndowalë: 1. achtel piwa i 8 skwarzónëch gãsëch ùdzëszczów, 2. liter kòrnusu i skwarzóną kôczkã, 3. szterë kùfle piwa i gòtowóną kùrã
Jachtôrzë i pasturzë fùncowelë 1. szesc pòrcëjów piekłégò dzëka abò sôrna, 2. szesc skwarzónëch zajkòwëch ùdzëszczów, 3. trzë piekłé kùropatczi.
Szôlony je tuńc letczi i wiesoły, nawetka friwòlny (je spiéwóné téż „tuńcuj ze mią i w łóżeczkù...” abò „tuńcuj ze mią wiedno wkół, a mdzesz ù mie dłëgò spôł”). Mëszlã, że je wôrt wprowódzëc gò i do dzysôdniówëch jimprezów - karnawał je blëskò! Nawetka nôdgrodów nie ma brëk zmieniwac, jô bë rôd dzëka abò zajka zjôdł.

S. Gepper

zaczątk 


Nowô Òdroda
je ju kòl twòjégò
kòlpòrtérë !