9 (21) / 2002

Roczëzna 'Òdrodë'

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Dze Kaszëbi tam Kaszëbë
• Na zôpadnëch krańcach
• Szwajcarsczi teritorialny regel

Kòmentarze:

• Z żëcégò zajków, trusów ë jinszëch zwiérzãt

Nié le Kaszëbë:

• Gwiôzdor, Dzecuszkò, Aniółk ë swiãti Miklosz

Kùltura:

• Jón Jarosz Derdowsczi (1852-1902)

Lëteratura:

• Roman Drzéżdżón - Swiatë
• W. Czedrowskô - Gdze je ta greńca?

Zachòwac lopk?

KaszEdÒd séwnika do smùtana dérowa robòta nad pierszą kaszëbską programą – editorą tekstu KaszEd. Autorama są Pioter Aszik – programatora, a prócz niegò Stanisz Geppert, Mark Kwidzińsczi, Tomôsz Ùlenberg, Paùl Szczëpta. Na programa nié le dôwô mòżlëwòtã pisac pò kaszëbskù ze wszëtczima kaszëbsczima znakama ale téż dôwô wszëtczé kòmùnikatë w rodny mòwie. [...]


Ùczba Kaszëbiznë w 'Redio Gduńsk'

Òb lato w Redio Gduńsk bëło czëc audicëje pòswiconé midzë jinszima kaszëbiznie. Wëstãpòwało tam dwòje lëdzy - chłop ë białka - jaczi w ti audicëji jezdzelë pò Europie. Chłop - gróny przez Tomôsza Fòpkã - gôdôł pò kaszëbskù ë ùcził kaszëbsczégò swòjã białkã.
- Dzéleczi dérowałë 3-4 minutë, ale bëłë baro ùżiteczné dlô słëchińców - òsoblëwie turistów. Dzãka taczi programie ùczilë sã ò Kaszëbach a téż baro letkò jima szło òdróżnic Redio Gduńsk òd jinszëch. Bëło prosto cekawszé. - gôdô Leszk Szmëtke, gazétnik kaszëbsczi redakcëji RG. [...]


Nowinë
Prezydent Gdini Wòjcech Szczurk je wëjechóny do Warszawë. Nimò to ùdało sã pògadac z prowôdzëszã Ùrzãdu Gardu, Stanisławã Szwabsczim. Jaczé je ùstawienié Gdini do kaszëbiznë? Gdiniô mô baro cepłé ùstawienié do kaszëbiznë. We Gdini mieszkô dosc tëli wiele Kaszëbów. Chòc sóm nie jem Kaszëba, to móm w ùwôżanim tã kùlturã. W taczim razu czë je mòżlëwòta pòkazaniô sã dwajãzëkòwëch nôdpisów w miesce? [...]

Gduńsk, ò czim trzeba wdôrzëc, nie je tak mòcno sparłãczony z kaszëbizną, jak np. Gdiniô czë Wejrowò. Wikszosc mieszkańców Gduńska to przëbëti tuwò pò wòjnie repatrijancë z Òstu ë z jinszëch ùstrónków kraju. Nie je téj Gduńsk przënôléżny do Kaszëbów kùlturowò, le geògraficzno. Jaczi je Waju pòzdrzatk na dwajãzëkòwé nôdpisë w gardze ë w ùrzãdze gardu?
[...]
Z jesz rôz wëlowónym przednikã stolëcznégò gardu Kaszëbów Paòlã Adamòwiczã gôdô Agnes Bradtke.


30. smùtana w Starbieninie Naczelnô Reda K-PZ przëjãła ùchwałã w sprawie jãzëkòwi pòliticzi ë prôwnégò statusu Kaszëbów. W ny ùchwale czëtómë m.jn.: ‘NR ùznôwô za bëlną ë sygającą parlamentarną ùdbã ùstawù „ò nôrodnëch ë etnicznëch miészëznach ë òbéńdowim jãzëkù”, mòckò ë pòzytiwno òdsadzoną òd donenczasny ùdbë (sejmòwi drëk nr 223). Równoczasno NR apelëje ò chùtczé przëjicé ùstawù przez Parlament Pòlsczi.’
Grãdo je domëslëc sã czemù RN K-PZ ùznôwô nã ùdbã za sygającą zgrôwóm Kaszëbów, jeżlë westrzód miészëznów nôrodowëch są: Białorusowie, Czeszë, Lëtwinie, Miemcë, Òrmianie, Ruskòwie, Slowakòwie, Ùkrajińcë, Żëdzë, westrzód etnicznëch: Karajimòwie, Łemkòwie, Romòwie ë Tatarowie, a Kaszëbów ni ma nawetka westrzód etnicznëch. Pòlitika K-PZ w òstatnëch miesącach bëła nastôwionô na „òpcëją etniczną” w séwnikù przedstôwcë K-PZ bëlë w sejmie z peticëją, żebë Kaszëbów wpisac na lësta etnicznëch miészëznów. Czemùż terô K-PZ zgòdzô sã na to że Kaszëbów ni ma w ùstawie?

Czëtôj za miesąc!


Kònkùrs dlô szkół

Redakcëjô Òdrodë ògłosziwô kònkùrs zatitlowóny „Kaszëba w Pòlsce”. Jegò zgrôwã je napisanié przez ùczniów prôc, w jaczich mdą rozwôżëlë jak je mòżlëwé sparłãczenié juwernotë etniczno-nôrodowi kaszëbsczi z przënôleganim do pòlsczégò państwa (òbiwatelstwã).
Prôce mdą òceniwóné w dwùch kategòrijach: ùcznie spòdlëczny szkòłë ë ùcznie dzimnazëji ë licëji. Tekstë pòdpisóné mionã, nôzwëskã, adresą, klasą ë mionã szkòłë prosymë sélac na adresą Redakcëji pòdóną we stopce do 31. strëmiannika 2003. Nôcekawszé òstóną nôdgrodzoné ë òstóną wëdrëkòwóné w Òdrodze.

red


Zachãcba

Òficyna Czëc - Ksążczi

Òficyna Czëc
ul. Ćwiklińskiej 13
80-516 Gdańsk
tel. (058) 343 51 80
é-méjl: czec@wp.pl
Marek Cybulski,
Róża Wosiak-Śliwa

Ùczimë sã pò kaszëbskù
(11.-)
Ida Czajinô
Przëchlastłô idila.
Wiersze
(6.50)
Hieronim Derdowski
Jasiek z Knieji.
Poemat
(10.-)
Hieronim Derdowski
Nórcyk kaszëbsczi. Skarbùnk kaszëbsczich przëmówków.
(8.-)
Leon Heyke
Szôłobùłki. Téatrowé dramë: Agùst Szlôga, Katilina.
(15.-)
Leon Heyke
Kaszëbsczé spiéwë. Wiersze
(12.-)
Alojzy Nagel
Procem nocë. Wiersze.
(6.50)
Knéga Psalmów
Psalmë przedolmaczoné przez Eugeniusza Gòłąbka. Jimprimatur Kòscoła.
(17.-)
Justyna Pomierska
Przësłowié samò sã rodzy w głowie
(20.-)
Danuta Pioch
Kaszëbë. Zemia i lëdze. Ksążka do ùczbë elementôrz. Dzél I,
wëdôwk II. (19.-)
Jerzy Treder
Kaszubi. Wierzenia i twórczość.
II wëdôwk
(17.-)
J. Treder, D. Pioch, W. Kiedrowska
Ùczba kaszëbsczégò jãzëka w szkòle.
91 ùczbów
(25.-)

zaczątk


Na Jinternece nigdë ni môsz
wszëtczégò…

żebë miec wiedno całą Òdrodã, wiedno na czas – òbacz tuwò
Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?Napiszë do naju!