Odroda Onlajn 1(22)/2003

1 (22) / 2003

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Pòlskô w EÙ,Kaszëbë w EÙ
• Dlaczego Liga Polskich Rodzin i mniejszość niemiecka w Polsce boją się Kaszubów i Ślązaków?

Kòmentarze:

• Në, téj je ju ùdba!

Nié le Kaszëbë:

• Znaczenié médiów w rozwiju mòwë

Kùltura:

• Kòlãdë w wejrowsczi Mùzeji
• Kaszëbsczé zwëczi ë wierzenia
• Ze Słowôrza Zëchtë

Lëteratura:

• A. M. Bartkòwskô - wiérztë

Drama:

• D. Matyjasik - Co sã dzeje w Betlejemie ?

Pòlskô w EÙ, Kaszëbë w EÙ

europa W lëstopadnikù 2002 Kaszëbi òstelë drëdzi rôz zarôczony do wespółrobòtë z Europejsczim Bùrã Môłëch Jãzëków (EBLUL) w Brukselë – apartną òrganizacëją Europejsczi Ùnije, zajimającą sã môłima jãzëkama. Przedstôwcą Kaszëbów òstôł Paùl Szczëpta – przédny redachtór Òdrodë. [...]

Në, téj je ju ùdba !

Jakbë nie bëło to w prawie, tak mdze dobrze, jeżlë le Kaszëbi sami zadbadzą ò se. Na cëż nóm mdą pùsté deklaracëje a wialdżé słowa, jeżlë ùjawernianiô nie mdze? Je to wialdżé dobëcé, że w ùstawie mdą Kaszëbi tak czë jinak zapisóny? Nié! To je dopiérze zôczątk cãżczi robòtë, biôtczi – ò to żebë ne prawa wëzwënégòwac. Mómë prawò gadac w ùrzãdze pò kaszëbskù – téj chcemë le to robic. Mómë prawò miec redio czë telewizëją? Mùszimë to zrobic, bò nicht jinszi miast Kaszëbów tegò nie zrobi. Ni ma co żdac za tim, że chtos zrobi cos za nas. Mùszimë ò swòje sprawë miec dbã. Blós më, nié janiołowie w niebie. Sygnie kùnktatorzëznë – do robòtë ! [...]

Dlaczego Liga Polskich Rodzin i mniejszość niemiecka w Polsce boją się Kaszubów i Ślązaków ?

Nôczãstszô òbskôrga rzekłô na Kaszëbów, bëło pòsądzenié ò separatiznã, to je ùdbã wëapartnieniô Pòmòrzégò z teritoriji Pòlsczi Repùbliczi. Na dba służëła jakno „straszk”, jaczi miôł zszargac nôrodoné zgrôwë Kaszëbów ë dësëc je na zôczątkù. Ne dbë ò „odśrodkowe tendencje” bëłë nôczãscy rzekłé przez pòlsczi nôrodny òbóz, jaczi w midzëwòjnowim cządze miôł stolëmné pòliticzné wpłëwë w Kaszëbsczi. Lëchò zrozmiónô nôrodowô wëcmanizna mia prowadzëc do stwòrzenia Pòlsczi etniczno jednotny. Zgrôw nen béł ùbóny do òsygniãcégò wszelejaczima ôrtma – bëło ùdbóné Żëdów wënëkac do Palestënë abò na Madagaskar ù sztrãdu pôłniowi Africzi, Ùkraińcë bëlë pòlaszony, bëła szargónô jejich szkòłowizna ë ògreńczónô kùlturalnô autonomijô, co mia swój brzôd w terroristicznëch atakach na przedstôwców nielëdóny pòlsczi włôdzë. Wedle Kaszëbów Pòlôszë mielë barżi „subtelné” ôrtë dzejaniégò – z jedny stronë wgôdiwelë najim starkóm „òdwieczną” pòlaszëznã, ale żlë le blós bëło czëc ùdbë zdrëszëno kùlturalné za ùbëlnienim ùstawù kaszëbsczégò lëdztwa ë ùznaniégò domôcégò jãzëka, bëłë rzekłé òskôrżbë ò separatiznã ë dzejanié dlô Miemców jakbë ni mògącë sã zdecydowac chto to są pò rôwdze Kaszëbi – Pòlôszë czë Miemcë. Mëslô ò tim, że są zwëczajno Kaszëbama, nie bëła do przëjicégò czë zlëdaniô dlô przedstôwców nëch nôrodów. [...]

zaczątk

Wiele smiéchù...

Do se gôdają zbrzëgłé përpòtczi: Wiész të co, Marto? Jô czëła, że Majkel Dżeksón je weblakłi. Nëczkôjle jo, le doszłë mie słëchë, ze òn sã kąpôł we wëbielawaczu „ACE”.

********

Bialiska żôli sã swòji drëszce: Jô piãc gòdzënów gòtëjã te jôjka a òne dali są cwiardé!

S.Nôgel