1 (22) / 2003

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Pòlskô w EÙ,Kaszëbë w EÙ
• Dlaczego Liga Polskich Rodzin i mniejszość niemiecka w Polsce boją się Kaszubów i Ślązaków?

Kòmentarze:

• Në, téj je ju ùdba!

Nié le Kaszëbë:

• Znaczenié médiów w rozwiju mòwë

Kùltura:

• Kòlãdë w wejrowsczi Mùzeji
• Kaszëbsczé zwëczi ë wierzenia
• Ze Słowôrza Zëchtë

Lëteratura:

• A. M. Bartkòwskô - wiérztë

Drama:

• D. Matyjasik - Co sã dzeje w Betlejemie ?

Pòlskô w EÙ, Kaszëbë w EÙ

europaW lëstopadnikù 2002 Kaszëbi òstelë drëdzi rôz zarôczony do wespółrobòtë z Europejsczim Bùrã Môłëch Jãzëków (EBLUL) w Brukselë – apartną òrganizacëją Europejsczi Ùnije, zajimającą sã môłima jãzëkama. Przedstôwcą Kaszëbów òstôł Paùl Szczëpta – przédny redachtór Òdrodë.

Wëjôzd kaszëbsczégò przedstôwce do Bruksele béł w tim samim czasu jak rozsądzenié ò przëjicym Pòlsczi do Europejsczi Ùniji – 13. gòdnika 2002.
To je przëtrôft, ale naczãcé wespółrobòtë przez Kaszëbów z EU mô taką samą wôgã jak przëjicé Pòlsczi do EU. – gôdô S. Kruszënsczi, przëdstôwca Kaszëbów w Néderlandach.
– To òtmikô mòżlëwòtë, żebë tak jak w nym sztóce Pòlskô wëszła z cénie Jałtë, żebë Kaszëbi wëszlë z cénie ùscëgòwieniô. – bëło czëc równo w Brukselë jak w Gduńskù.
Donenczas wespółrobòta je sparłãczonô ze zrechtowanim jinternétowi encyklopediji môłëch jãzëków, jakô mdze na serwérach EBLULa. Mdze w ni wszëtkò co je mòżlëwé ò Kaszëbach, co le je mòżno zapisac w elektroniczny fòrmie: artikle, słowôrzk, lënczi do jinternétowëch starnów pò kaszëbskù (na wszëtczé témë). Mô to bëc nôwikszi zbiér jinfòrmacëjów ò kaszëbiznie.
Donądka wespółrobòta ë zwënégòwnié eurodëtków jidze lëchò. Je czile ùdbów jaczé dostałë dëtczi, ale mòżlëwòtë są wialdżé. EÙ je w sztãdze dopłacëc jaż 60% do wszeldżich ùdbów jak: redio, telewizëjô, gazétë ë cządniczi w jãzëkù kaszëbsczim, badérowanié tikającé kaszëbiznë, wëdôwk wszëldżich ksążków pò kaszëbskù, ùczbòwëch ksążków, a téż słowôrzów. Wszeldżé ùdbë jaczi mają za zgrôw rozwij kaszëbsczégò jãzëka mògą rechwac na pòmòc. Sukces projektu zanôleżi przede wszëtczim òd tegò chto gò robi – czë je to òsoba kòmpetentnô, czë òrganizacëjô jakô nã ùdbã „firmùje” je gòdnô wiarë ë czë je to ùdba cekawô. Jeżlë chtos mdze chcôł na przëmiôr dëtczi na jinternétową starnã namienioną kaszëbiznie a dëcht le taczich starnów je ju 15, téj mëszlã, że nie dostónie wiele. Abò nie dostónie nick, bò jegò ùdba nie je nowòtnô. – gôdô Bertrand Menczasy (Bertrand Menciassi) z EBLULa.
Nicht Kaszëbóm dejade nie pòmòże jeżlë òni sami nie mdą chcelë so pòmòc. Prosto mùszimë jak nôwicy miec ùdbów, bo jaczis dzél – wikszi abò miészi – dostónie wspiarcé. A tak prawie kaszëbizna sã rozwinie.

Co EÙ mòże dac Kaszëbóm?

Prócz ùstawów europejsczich ë midzënôrodnëch ùgôdënków zawiartëch przë wespółrobòce z EÙ, jaczi dôwają gwarancëje prôw wszëtczim môłim jãzëkóm, Europejsczé Kòmisëje mógą dawac dëtczi na wiele zortów ùdbów, nôwôżniészé to:

redio w jãzëkù kaszëbsczim
telewizëjô w jãzëkù kaszëbsczim
gazétë ë cządniczi w jãzëkù kaszëbsczim
badérowanié ë projektë ùczałich tikającé kaszëbiznë
wëdôwk ksążków sparłãczonëch z badérowanim abò ze szkòłowizną (w tim wszeldżich ksążków do ùczbë jãzëka, historiji ë jinszëch subiektów w jãzëkù kaszëbsczim), a téż słowôrzów.
òrganizowanié ùczałich abò pòpùlarnëch zéńdzeniów namienionëch kaszëbiznie
jinszé dzejanié dlô kaszëbsczégò jãzëka ë kùlturë

Zjozd Kaszebow w WejrowieNôbarżi donenczas znóną rozegracëją dofinansowóną przez EÙ béł Zjôzd Kaszëbów w Wejrowie w 2001. rokù. Dofinansowanié òd EÙ mòże bëc maksymalno 60% drëdżi dzél ùdbòdôwca mùszi nalézc sóm: abò z gwôsnëch dëtków, abò òd spònsorów abò z jinszëch dotacëjów, na przëmiôr redżonalny samòrządzënë.

Cëż je brëk?
Dotacëje z EÙ dostôwają przede wszëtczim samòbëtné stowôrë. Wialgòsc dotacëje zanôleżi òd tegò jaczi to je projekt (wiele je nót dëtków, czë je to nowòtnô ùdba, jak wialdżé znaczenié ë zdrëszënową dôgã òna mô), òd tegò czë robią to lëdze kòmpeteny ë òd tegò czë stowôrze mòże wierzëc. Je wiedzec, że stowôra jakô je 50 lat mô wikszé szanse, żebë dostac dëtków jak jinszô, co òsta zaredżistrowónô przed miesącã.

pk

zaczątk 


Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?