W
niedzelã 27. łżëkwiata w Sopòce òdbëła sã wialgô demònstracëjô
pòpiérającô weńcé do Europejsczi Ùnije. Wëstrzód tësąców lëdzy
bëło widzec fanë europejsczé ë kaszëbsczé. Westrzód wielu
lëdzy wôżnëch dlô najégò kraju béł midzë jinszima przédnik
Kaszëbskò-Pòmòrsczégò Zrzeszeniô prof. Bruno Synak.
Z kaszëbsczich stowôrów ë jinstitucëjów donądka le blós Kaszëbsczi
Jinstitut mô rzekłé ò weńcym do EÙ. W pòłwie łżëkwiata jejich
ùchwôła pòpiérającô weńcé Pòlsczi do EÙ òsta sélónô do naju
Redakcëji ë jinszëch kaszëbsczich ë pòmòrsczich cządników
ë gazétów.
K-PZ donądka ni mô ùchwôloné niżódny taczi ùchwôłë. Słowa
B. Synaka na sopòcczi demònstracëji są pierszima rzekłima
w miono Kaszëbów.
pk
Czë to sã nama òpłacy?
Gwësno mùszimë niedługò – 7. ë 8. czerwińca rozsądzëc sprawë
baro wôżné dlô Kaszëbów ë dlô Pòlsczi. Mómë terô mést òstatną
òrãgã, żebë zrobic so jesz krótczi rechùnk zwësków ë zôgrôżbów.
Kaszëbizna: Kaszëbizna mdze w lepszim abò taczim samim stónie.
Prôwda, że Pòlskô zaczinô ùznawac prawa Kaszëbów do jãzëka
ë kùlturë, chòc jesz nie ùznôwô prawa Kaszëbów do bëcô nôrodã.
Równak europejsczi miészëznowé prawa pòmôgą kaszëbiznie prakticzno
sã rozwijac, a weńcé w europejsczé karno łączbë midzë môłima
nôrodama dô nama dostãp do szczegłowëch jinfòrmacëjów tikającëch
mòżlëwòtów ë prakticzi rozwiju taczich spòlëznów jak Kaszëbi.
Przede wszëtczim zanôleżi to òd nas ë najégò ùrzidzeniégò.
Gòspòdarka: Wedle ekspertów zôczątk mdze cãżczi, tj. nick
sã òd razu nie zjinaczi. Na gwësné miónë mùszi żdac czile
lat. Równak bënë EÙ mómë mòżlëwòtë, żebë w przindnoce dostac
wicy. To je wiedzec, że zanôleżi to le òd nas. Gwësno bùten
EÙ nie mdzemë mielë niechtërnëch mòżlëwòtów a gwësno téż ùnijné
kraje mdą wëlowac jinszëch partnérów w biznesu jak më.
Pòlitika: Nick sã nie zjinaczi, póczi z EÙ ni mdą chcelë zrobic
jednégò państwa. Donądka mdzemë dali w Pòlsce tak jak më bëlë
ë nôwôżniészé rozsądzënczi mdą tuwò. A tej pùzni na ùdbã zjinaczënë
EÙ w państwò më mdzemë (naji przedstôwcë) mielë wpłiw.
Rządzëna: EÙ nie je w sztãdze zmùszëc Pòlską do zjinaczënë
ôrtu rządzeniô, ale europejsczi wzorë mdą szłë, ë gwësno mdą
wpłiwac ë mdą stosowóné. Òd wiela lat dérëjący czerënk, żebë
twòrzëc autonomiczné redżonë mdze gwësno miôł òdzwãk téż kòle
nas.
Gwësno nicht za nas niczegò nie zrobi, ani nie dô nama nick
darmôk. Bez Ùnije mòże bëc le gòrzi, z Ùniją abò mdze lepi,
abò tak samò. Zwëczajno na bòkadnosc kòżden mùszi zapracowac
sóm. Mést Ùnijô je le taczim bilietã, jaczi mòżemë dostac
jakno dôrënk. A czë nen biliet wëzwënégùjemë – to ju zanôleżi
le blós òd nas.
pk
zaczątk
|