 3.
maja na całëch Kaszëbach bëło widzec pòlsczé fanë. W niechtërnëch
placach, òkóm pòlsczich wisałë kaszëbsczé. Tak bëło na przëmiôr
w Krokòwi, Kartuzach, nôwicy jich bëło w Żukòwie. W tim placu
Ùrząd Gminë miôł zòrganizowóné dokładno tëli kaszëbsczich
co pòlsczich fanów. Pëszno to wëzdrzało czej sã jacha przez
nen gard. Ùdbòdôwcą tak aktiwnégò demònstrowaniô kaszëbiznë
béł Albin Bichòwsczi, bùrméster żukòwsczi gminë. Z nym gôdô
P. Szczëpta.
Czemù prawie na 3. maja òstałë wëwieszoné
kaszëbsczé fanë? Kò to nie je kaszëbsczé swiãto…
Swiãto 3 Maja, chòc nie fejrowóné w czasu realnégò socjalizmù,
wiedno bëło parłãczoné z czasã próbów retaniô Pòlsczi przed
pòliticznym i gòspòdarczim ùpôdkã. Taką prawie próbą bëło
ùchwôlenié pierszi w Europie, a drëdżi na swiece demòkraticzny
kònstitucëji, zwóny Kònstitucëją 3 Maja. Wëwieszenié kaszëbsczich
i pòlsczich fanów z leżnosce tegò swiãta bëło przëbôczenim,
że Kaszëbë są dzélã naszi Wiôldżi Òjczëznë- Pòlsczi.
A jaczé kaszëbsczé swiãta gmina téż
mdze swiãtowa? Jaczé mdze nôblëższé?
Pòdług mie pòsobnym swiãtã, jaczé bë mùszało bëc pòdsztrichnioné
przëtomnoscą kaszëbsczich elemeńtów je Swiãto Samòstójnoscë,
11. rujana. Pamiãtac mùszi, że i Kaszëbi wiedno biôtkòwalë
ò łączbã z macerzą ‑ Pòlską, co pòtwierdzywô ùgòda w Kãpnie
z 1282. rokù ë téż pòstawa kaszëbsczich delegatów (A. Abraham),
w Pariżu, zgódno z zewiszczã Derdowsczégò: „Ni ma Kaszëb...”
A bëłë jaczés tôkle? W Redze Gminë wszëtcë
bëlë zgódny, że to je bëlnô ùdba?
Wëwieszenié fanów nie bëło żódnym tôklã. Leżi to w mòji kòmpetencji.
Nie darwôł jem tegò ùzgòdniwac z Miéską Radzëzną. Decyzją
sóm jem pòdjimnął.
Czë dlô Gminë béł to wialdżi kòszt?
Niżóden kòszt nie je za wiôldżi, żebë pòdczorchnąc òdwieczną
bëtnosc Kaszëbów na ti zemi.
Jak lëdze òdbiérelë naje fanë?
Mëszlã, że dobrze. Wielno lëdzy bëło z tegò rôd ‑ òdebrôł
jem czile ò tim sygnałów.
To je wiedzec, że w Żukòwie mieszkô baro wiele
lëdzy nié-Kaszëbów. Jak ny òdbiérelë kaszëbsczé fanë w całim
gardze?
Faktã je, że dzél wëwieszonëch fanów òstôł skradłi. Mùszi
przë tim rzec, że tak cos dzejało sã téż chùtczi, przez ùszłé
lata z fanama pòlsczima. Pewno lëdzóm brëkùje fanów...
A wiedzelë wszëtcë, że to kaszëbskô fana?
Przënôlégô rzec, że bëlë taczi, co pitelë cëż to taczé czôrno-
żôłté? Wëtłumaczëlë jesmë i tédë bëło wiedzec. Ni ma co sã
temù dzëwòwac, kò donëchczôs òkróm swiãtów rëchtowónëch przez
K-PZ ë jinszé kaszëbsczé stowôrë ‑ kaszëbsczé fanë nie bëłë
wieszóné w żukòwsczi òbéńdze, chòc je to gmina „z gruńtu”
kaszëbskô.
Czegò tej félëje, żebë lëdze so jã wiedno
kòjarzëlë?
Blós le tegò, żebë tëch fanów bëło fùl i wszãdze òbczas rozmajitëch
leżnosców religijnëch i patrioticznëch, na masztach przë ùrzãdach
‑ przë promòcyjnëch jimprezach na kòszlach, czôpkach, nalimkach...
Jaczi je cél tak aktiwnégò demònstrowaniégò
kaszëbiznë?
Przede wszëtczim ‑ ùczbòwi. Mùszi przëbôcziwac, w całoscë
Kaszëbóm, ò tim, że są na ti zemi òd wiedno i nie mają blós
prawa, leno òbrzëszk dozéraniô swòji spôdkòwiznë: jãzëka i
kùlturë. Jinaczi to wszëtkò mòże jic w zabëcé!
Niedługò mdze Zjôzd Kaszëbów we Słëpskù. Je
to jesz jedna òrãga, żebë zademònstrowac jednotã. A je nót
nama taczich demònstracëjów?
Kòżdô leżnosc do pòkôzaniô doróbku i jednotë Kaszëbów je
dobrô. Zjôzd w Słëpskù mô pòkôzac, że më, pòstrzód wszëtczich
Pòlôchów jesmë jak nen farwny kwiôt, jakno ta perła, ò chtërną
Pòlskô mùszi miec starã, chtërną wôrt je dozerac, żebë w przińdny,
sparłãczony Eùropie nie òsta znikwioną ‑ cobë swiéca dali
swòjim blôskã...
Kartësczi kréz mô rozsądzoné, że nôdpisë na
krézewëch bùdinkach ë szasëjach mdą dwajãzëkòwé. Je to gwësno
téż bëlny ôrt, żebë pòdsztrichnąc że jesmë w Kaszëbsczi. Czë
Gmina Żukòwò téż so ùdbô zrobic dwajãzëkòwé tôfle?
Ta ùdba z czasã dodrzenieje w naszi gminie. Mô to wiôldżi
znaczenié, w całoscë w promòcji.
zaczątk
|
