Niedôwno w Bolzano/Bosen òdbëło sã zéńdzenié
Europejsczégò Bùra Môłëch Jãzëków (EBLUL), na jaczim Kaszëbi
bëlë przedswióny przez Tomôsza Wicherkewicza. Z Pòlsczi mielë
przëjachóny przedstôwcowie Miemców ë Ùkrajińców.
‑ Z tegò co òsta rzekłé, wëchôdô, że Pòlskô je na szarim
kùńcu nawetka westrzód nowëch nôleżników EÙ. Miészëznowé prawa,
w tim tikającé redżonalnégò jãzëka, nie òstałë finalno ùstanowioné
– gôdô T. Wicherkewicz.
Òb czas zéńdzeniô òsta rozsądzoné, że w rujanie w Òpòlu mdze
zakładczé zéńdzenié Pòlsczégò Bùra Môłëch Jãzëków – krajewi
delegaturë EBLULa. PolBLUL, jak gwësno mdą gôdelë na zôpadze,
bë miôł sã zajimac lobòwanim za môłima jãzëkama w Pòlsce ë
mònitoringã ùjawernianiô jejich prôw. – Jem dbë, że PolBLUL
mô bëc „robòcym mionã”, zato òficjalno to bë sã mia nazewac
„Bùro Miészëznowëch ë Redżonalnëch Jãzëków w Pòlsce”.
Fakt, że zéńdzenié mdze w Òpòlu, to je kòle miemiecczi miészënë,
je lëchi dlô Kaszëbów, bò nie dôwô òd razu mòżlëwòtë przëjicégò
główny role przez kaszëbską zdrëszënã. Równak żlë òd razu
przedstôwstò Kaszëbów sã ùrzidzy w òrganizacëją, mòmë wialdżé
szansë bëc na przódkù.
Chto mdze przedstôwiôł Kaszëbów w PòlBLULu? Z lëdzy ùrzidzonëch
w strukturë EBLULa Kaszëbi mają Paùla Szczëptã, przedstôwcã-jãzëkòwégò
kòrespòndenta robiącégò przë projekce MININF ë Tomôsza Wicherkewicza,
ùczałégò ë znajôrza, jaczi ju nié le rôz béł przedstôwcą w
òficjalnëch stosënkach EBLULã. Béł téż czile razów nôukòwim
kònsultantã europejsczich struktur do sprôw môłëch jãzëków.
Nen mô wicy jak dzesãclatné doswiôdczenié w stosënkach z europejsczima
jinstitucëjama. Nié le rôz béł przedstôwcą ùznónym przez Kaszëbskò-Pòmòrsczé
Zrzeszenié.
Chto mdze ò tim decydowôł? Dzysô K-PZ je nôwikszą kaszëbską
stowôrą, jakô chce przedstawiac jinteresë Kaszëbów na bùten.
Chòc w czasach, czej kaszëbskô rësznota nie je ju skòscérzonô
w jednym môlu ë je wicy stowôrów, czë to sygnie? Mòże mdzemë
brëkòwelë òglowòkaszëbsczi zgòdë?
Stanowiszcze K-PZ je, że jakno nôbarżi òglowô stowôra, je
jedurnym karnã, jaczé mòże wëstawic przedstôwcã. – Nie ma
na Kaszëbach barżi òglowi òrganizacëje jak K-PZ. Wedle mòji
wiédzë rësznota kaszëbskô je fest, prawie w 100 proc., reprezentowónô
we Zrzeszenim. Zrzeszeniowé fòrum mô òglowi charakter. Czej
le dińdze do nas pòcwierdzoné wiadło ò stwòrzenim bùra EBLULa,
statutowé karna Zrzeszeniô sã do tegò òdniesą ë pòdjimną w
ti sprawie decyzëje – gôdô Arkadiusz Gòlinsczi, czerownik
Bùra K-PZ. Jinak mësli kaszëbsczi dzejôrz, aktór ë pisôrz
Zbigniéw Jankòwsczi: ‑ K-PZ nie je niżódną reprezentacëją,
bò nie òstało przez Kaszëbów wëlowóné.
P. Kąsk
Dlô Òdrodë:
Nôwôżniészima sprawama, jaczima zajimô sã EBLUL ë jegò bùra
w krajach-nôleżnikach je lobing za Europejską Kôrtą Redżonalnëch
ë Miészëznowëch Jãzëków, w nëch krajach, w jaczich na òsta
przëjãtô – mònitoring ji ùjawernianiô. Téż bùro sã jinteresëje
jinszima dokazama ùjawernianiô abò nieùjawernianiô jãzëkówëch
prôw.
Wdôrzã, że czej pierszi rôz jô béł w 1989. rokù w Ljuwarden
(Leeuwarden) we Frizëje z prof. Alfredã Majewiczã ë më gôdelë
ò Kaszëbach, wszëtcë słëchińcë mielë gãbë szerok òtemkłé.
Kaszëbóm mùszã pògratulowac bëlny jinfòrmacëjny pòliticzi,
bò dzysô, ledwie pò czilunôstu latach, kòjarzenié kaszëbiznë
je automaticzné. Terô pitają „a cëż je hénë wicy prócz ti
kaszëbiznë?”
zaczątk
|
