7 (28) / 2003
lëpinc / zélnik

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Piąti zjôzd Kaszëbów we Słëpskù
• Kaszëbskô abò môłpa pòd pôlmą
• Kaszëbskô abò nié?
• "Jo" ale nié wszãdze
• Prawa nôrodnëch miészëznów dzél 10.
• Pierszé: nie szkòdzëc!
• Rzekłe w Kanadze

Nié le Kaszëbë:

• Vojvodina = Wòjwòdina

Môl na Kaszëbach

• Swiecëno czedës ë dzysô

Kùltura:

• Mùyzka swiata - Kòl Jindianów
• Ze Słowôrza Zëchtë
• Kaszëbsczé zwëczi ë wierzenia

Turistikaka:

• Zbrzëcą ë Brdą
• Kaszëbsczé Spłënieni Czôłenkama "Szlachama Remùsa" 2003 - òdjimczi

Lëteratura:

• STOLËMË
IMIĘ??? Mamelsczi

• Rajsczé Pòwiôstczi
• Zbigniéw Jankòwsczi - wiérztë

Kabaretë:

• Do zdrzódłów - Jarosław Kroplewski

Ana Łajming (1904-2003)

Czej na 5. Zjazdze Kaszëbów wszëtcë bëlno sã bawilë, czilënôsce minut òd placu z biną w swòjim dodomie òdeszła Ana Łajming, kaszëbskô pisôrka, autorka widowiszczów, òpòwiôdaniów, pòwiesców ë wspòminków. Mia 99 lat.

(*)Anna_Lajming

Ana Łajming ùrodza sã 24. lëpińca 1904. rokù w Przëmùszewie (chòjnicczi kréz). Pòchôda ze szlachecczi rodzënë Zmùda-Trzebiatowsczich. Skùńcza szkòłã domòwégò gòspòdarstwa, pò 1918. rokù robia w chònicczim krézu, krézewim sãdze w Krajensczim Sãpólnie, za sekretérkã w zemsczim majãtkù kòle Dërszewa. Tuwò pòzna swòjégò mãża. Krótkò robia we wëdzélu zôchãcbë „Pòmòrsczégò Góńca” w Dërszewie. Pùzni pòswica sã rodzënie ë przecygła do Słëpska.
Całé żëcé jinteresowa sã lëteraturą, ale zaczaq pisac dopiérzë pò tim jak òsta gdowa (1958).
Je wôrt spòmniec ji skecze „Parzyn”, „Szczescé”, „Gdzie jest Balbina”, jaczi tikają midzëlëdzczich stosënków na pôłniowëch Kaszëbach w kùńcu 19. i zôczątkù 20. st. Nôbarżi je równak actnionô przez swòjã prozã. Pisa pò pòlskù, le z kaszëbsczima dialogama. Ji òpòwiôdania to m.jn. „Miód i mleko”, „Symbol szczęścia”, „Od dziś do jutra”, „Czterolistna koniczyna”. Apartny plac w ji ùtwórstwie mają wspòminczi: „Dzieciństwo”, „Młodość”, „Mój dom”. Pisôrka bëła nôleżnikã Zrzeszë Pòlsczich Lëteratów. W 1994. rokù òsta wëprzédnionô Nôdgrodą Stolëma.

ps

(*) Òdjimk - T.Bolduan "Nowy bedeker kaszubski"

zaczątk 


Bibliografia

1. A. Hilferding, Ostatk’i Slavjan na južnom b'er'egu Balt'ijskogo Morja, Sanktpeterburg, 1862.
2. F. Ceynowa, Skôrb kaszébskoslowjnskjè mòvé, Svjece, 1866.
3. Stan Bogdan, Pòwiôstczi gduńsczé, skaszëbił Zbigniew M. Jankòwsczi, zòbrôzkòwała Ewa Pòklewskô-Koziełło, pòprawienié pisënkù Eugeniusz Prëczkòwsczi, Pelplin-Gdańsk, 2002.
4. Cezary Obracht-Prondzyński, Kaszubi między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk, 2002.
5. F. Tetzner, Ein wiedergefundenes slovinzisches Buch, Beilage zur allgemeinen Zeitung, Nr 135, Seite 6f, Muenchen, 1897.
6. Dr. Nadmorski/J. Łęgowski, Połabianie i Słowińcy, Wisła, XVI, marzec-kwiecień, z. 2, 1902.
7. B. Malinowski, Przedmowa do „The Cassubian Civilization”, Faber and Faber Limited, London 1935, tłum. A. Kwaśniewska, Acta Cassubiana, t. 2, 2000.
8. L. Belzyt, Liczebność ludności kaszubskiej na Pomorzu Gdańskim w latach 1830-1914, cz. 1, Przegląd Zachodniopomorski, nr 3, 2000.
9. P. Parylak, Prowincyonalizmy mowy polskiej w Drohobyczu i jego okolicach zestawione i porównanie z językiem ruskim, staropolskim i narzeczem kaszubskim przez Prof. P. Parylaka w Stanisławowie w r. 1877.
10. F. Ceynowa, Zarés do grammatikj kašébsko-słovjnksjè mòvé, 1879.