Na Kaszëbach, jak gwësno wszëtcë wiemë, je do òbezdrzeniô ful snôżëch ë cekawëch môlów. Jedne z nëch są barżi znóné, drëdżé zôs mni. W nym dokazu jô bë chcôł pòkazac jeden z nëch placów. Je to wies pòłożonô na kaszëbsczi nordze niedalek òd szaségò z Wejrowa do Krokòwi. Òbkrążają ją snôżé lasë Darżlëbsczi Dzëwiznë. Je z tą wsą sparłãczony, mòże nie wiôldżi, ale za to wôżny dzélik kaszëbsczi historije ë òbéńdowé tradicëje. Chòdzy tuwò przede wszëtczim ò biôtkã midze pòlsczim a krzëżôcczim wòjskã, chterna mia dosc wiôldżi cësk na kùńcowi dzél tak zwóny Trzënôstolatny Wòjnë, pò jaczi Gduńsczé Pòmòrzé nazôd dzélã Pòlsczi. Nie je wòlno téż zabôczec ò legendach, co sparłãczoné są z henëtnyma kamama. Môlã, co łączi w se historiją ë legendë tegò dzéla Kaszëbów ë ò jaczim je nen dokôz, je wies Swiecëno.
Swiecëńskô biôtka òdbëła sã 17. séwnika 1462. rokù. Bëła òna jedną z nôwôżniészëch biôtków w dzejach Trzënôstolatny Wòjnë, chtërną prowôdzył z Krzëżôkama pòlsczi król Kazëmiérz Jagellończik. Procëm se stanëlë w ni wspieróné bez gduńszczanów Pòlôszë (bëło jich wszetczich kòle 2000 żôlnérzów) pòd przédnictwã Piotra Dùnina ë wspòmôgóné bez pòmòrsczich gbùrów Krzëżôcë (kòle 2700 lëdzy, w tim 1300 gbùrów), chtërnyma kòmańdérowôł Fritz von Raweneck. Jak je z tegò widzec, wòjskò krzëżôcczégò zôkonu mia nad pòlsczim przewôżenié. Pòlsko-gduńsczé wòjskò Dunina nie miało tedë chãcë biôtkòwac z Krzëżôkama w czëstim pòlu. Chcało blós pluńdrowac zajãté bez nieprzëcéla nordowé Kaszëbë ë próbòwac òdzwëskac niechtërne òbsôdzoné bez krzëżôcczich żôlnérzów zómczi ë gardë. Chòdzyło tuwò przede wszetczim ò Pùck. Równak wiôldżi deszcz, jaczi tedë padôł, sprawił, że Dunin òdstãpił òd ùdbë òbléganiô tégò gardu ë sczerowôł sã dali na zôpôd. 12. séwnika doszedł z swòjim wòjskã do Starzëna. 16. zôs pòsënął sã jesz dali, w stronã Lãbòrga. Tégò dnia równak, nie spòdzëwającë sã nick, napòtkôł Krzëżôków, chterny òb ten czas pòradzëlë, przë wiôldżi pòmòcë gbùrów, òbkrążëc Pòlôchów ë gduńszczanów w lasach Darżlëbsczi Dzëwiznë kòle Swiecëna. Pò tim zôs zacza sã dérëjącô dosc tëli gòdzënów biôtka. Zakùńcza sã òna dobëcym pòlsczi armije, krzëżôcczi zôs żôlnérze w ùrzasu rozbieglë sã pò henëtnëch lasach. W biôtce pòd Swiecënã zdżinãło razã kòle 1200 lëdzy, czë kòl wiertla tich wszetczich, co sã w ni bilë. Mia òna dosc wiôldżé znaczenié dlô Pòlôchów, chterny òd ti pòrë zaczëlë wierzëc w swòjã mòc jaż w kùńcu dobëlë całą Trzënôstolatną Wòjnã. Co sã zôs tikô przédnika krzëżôcczégò wòjska, Fritza von Raweneck, to zdżinął òn w swiecëńsczi biôtce ë do dzysô mòżno je òbzérac bënë kòscoła w Żarnówcu jegò, fest ju zniszczoną, nôgrobną platã.
Równak nie blós pamiãc ò ny biôtce je tim, co je cekawé w té wsë ë ji òkòlim. Są kòl ni, czãsto spòtikóné téż w jinëch dzélach Kaszëb kamë. Są to Diôbelsczi Kam ë Bòżô (chòc gôdô sã téż Anielskô) Stopka. Ta òstatnô leżi midze trzema mitama, co òznôczają grańcã midze gruntama miéwców Kłanina, Swiecëna ë òkòlicznyma gbùrama. Chòc kam nen je pòrosłi mechã, to równak są na nim widzec dwa znaczi: òdcësk stopë ë palëcë anióła. Gwësno je z tima znakama sparłãczonô legenda. Òpòwiôdô òna ò dwóch bracynach, Jónkù ë Tónie, co sã mòcno pòsztridowëlë ò to, chto dostôł lepszi dzél majątkù. Jich sztridë nie mògłë sã skùńczëc, a króm tégò pòdzelëłë lëdzy we wsë, bò dzél miészkańców wsë stanął za Tóną, drëdżi zôs za Jónkã. Kùreszce Pón Bóg pòmëszlôł so, że to mòże sã lëchò skùńczëc ë pòsłôł na zemiã anióła, co miôł jich pògòdzëc. Równak, cziej próba pògòdzeniô òbu bracynów nie uda sã ë té nazôd zaczëlë na së szkalowac, té aniół rozgòrzôł sã, tupnął nogą ò kam, na chtërnym stôł ë zarô pòszedł lóz. To, co dzysô mòżemë òbzérac na nëm kamie, je prawie znakã pò tim przëtrôfkù.

Fòrmellów Słôwk

zaczątk