Tëreckô mùzyka dlô Europeja je baro ekzoticznô. Mòglë jesmë
sã ò tim dokònac na IX Midzënôrodnym Jigrë Folkloru w Brësach,
jaczi òdbiwôł sã òd 22 do 27 lepińca. Pùblika miała leżnotã
zetknąc sã z mùzyczną kùlturą karnów z Tërcëji, Algerëji,
Holandiji, Indiów, Słowacëji, Meksykù, Chorwacëji, Italii,
Dëńsczi, Grecëji, Bulgarëji, Łotwë, Anglëji, Serbiji ë Czôrnogórë
ë téż Kaszëb. Nie dô sã w pôra słowach òpowiedzec ò mùzyczny
kùlturze kòżdégò krôju. Z pòzdrzatkù na ekzoticzné ritmë ë
òrientalné brzëmienié, jaczé òczarzało mie na kùńcowim kòncercie
"Jigrë"- chcã òpowiedzec ò Tërecczi mùzyce. Jistnieją
wszelejaczé ôrte tërecczéj mùzyczi, z jaczich wikszosc brzëmi
cëzo dlô eùropejsczégò ùcha. Tërcë wëkôziwają słabszą kùlturalną
rësznotã, w całoscë, żelë jidze ò mùzyką. Z pòzdrzatkù na
roznëkanié plemion tërecczich, czãżkò gôdac ò sparłãczonéj
òglowòtërecczéj mùzyce- stądka asymilacëjô mùzyczi zawòjowónëch
krôjów przez stalatë. Pòwôżnô mùzyka Zôchòdnëch Tërków, òsoblëwò
Òsmańsczich, nôbòżnô, téż czãsc lëtczi mùzyczi ë szpòrtowny
òpiéra sã na gwôsnym systemie ekzoticzno brzëmiącëch makamów,
czëli skalów.Tëreckô lëdowô mùzyka céchuje sã panowniém epiczi,
téż wskôzą ji deklamacëji, wszelejaczimi wëkònywnych stilów,
mùzycznich skal ë uzwãków, téż instrumentów (brëmza, trójkąt,
kòcłë). Tëreckô mùzyka mô téż céchë kùlturë Blisczégò Wschodu.
Jistnieją w niéj cësczi arabsczéj nôbożnéj mùzyczi, jirańsczéj
pòezëji, téż instrumentów (pasterzczé flétë). Cësczi arabsczé,
persczé, syryjsczé ë jirańsczé wëchôdają z wanożnégò sztélu
żëca. Dzãka taczi miészónce skaló, cësków, pòwstają wszelejacze
piesnie ò tipòwi tematice. Są to piesnie pasturzczé, robòtné,
miastowé, kòlibiónczi, rozmajité fòrmë lameńtacjów , wiele
szlachów wieselnëch ë miłosnëch piesnió. Tëreckô mùzyka lëdowô
je òrãgą do wielnëch ùsmiéwków ë sprôwiô, że nodżi same tuńcëją.
A. Bradtke
zaczątk |