1 (32) / 2004

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Młodé Żukòwò
• Co ù naji:
••• Kaszëbizna w Brnie
••• Kònferencëjô regionalëstów
••• Zymk w Żukòwie
••• Òdszedł 20 lat temù
• Pô prôwdze kaszëbskô firma
• Mòja kaszëbskô stegna
• Nim zażëjesz... przëczëtôj

Lëst do redachcëje

• Nieszmaka!

Kùltura:

• Wëstôwk nôstarszi kaszëbsczi pismieniznë
• Lëteracko-jãzekòwô seminarëjô w Wejrowie
• Rómk w rozpùstach... ò Zôpùstach
• Mùzëka swiata-Daleczé Jindie?
• Michôł Roschek - wiérztë
• Ze Słowarza Zëchtë
• Pòleca z knégama

Do smiéchù:

• Na łôwce (wedlë tegò co je widzec)

Wëwiôd:

• Wëwiôd z profesorã Jerzim Trédrã, mòwnoùczałim z Gduńsczégò Ùniwersytetu, redachtorą reedicëje znormalizowónégò ë scalonégò Słowôrza Sztefana Ramùłta z 1893 rokù

Na łôwce (wedlë tegò co je widzec)
Sedzã so fejn na łôwce. Lëdze tak nó miã wzéraja, jak na jakąsz głupią. Nie wiedzą przë tim czë jô jem białką, czë chłopa. Tegò nie jidze ùzdrzec. A czë to je wôżné?
Jô téż, od wiela lat, ju nie wiém kim, abò czim jem. Nawetka nie wiém czë jem człowiekã, czë roslëną. Czë móm dëszã, czë zwiérzãcy jinstinkt, chtërny kôże przeżëc…
Jem òblekłô w stôré ruchna, chtërné są czôrné òd pichù zebrónégò z bòkadoscë przeszłëch drogów. Cëż jô ni móm w swiece widzóné! Wnetk wszëtkò. Przënômny tak mie sã zdôwô. Móm widzóné ë smiéch, ë redosc, ë żôl, ë smãtk, ë jiwer, ë płacz, ë codzennosc… Jo, ti codzennoscë bëło jaż za wiele.
Wãdrowanié to je mòjô nôtëra. Wãdrëjã òd wsë do wsë, òd miasta do miasta, òd lëdzy do lëdzy, żëjąc z tego co dô mie Bóg w lëdzczi pòstacëji.
Dzysô so fejn sedzã w môłim miesce na łôwce ë zdrzã. Zdrzã na ten côłi jôch jaczi wkół panëje…ë ten ògłëpiałi fyrt. Dërch flot, dërch flot…
Spòkójnosc – to je to, co człowiekòwi je nót. Pòmalinkù, pòmalinkù. Bez żódnégò krzikù, bez jiwrë… Jô móm spòkòjnosc w se. Wkół mie bùdëjã spòkòjnosc, ë baro nie lubiã, czedë mie chtos bùrzi na mòjã skòrëpã spòkòjnoscë.
Naprocëm mie sedzy stôri człowiek. Fùtrëje szpóczi. Pewno ni ma co do gãbë włożëc, a fùtrëje. Gwësno jémù sã zdôwô, że fùtrëjąc szpóczi, je dobri? Nie chce ze mną gadac. Smierdzã. Wiém ò tim!
Smierdzã przeszłą drogą. Smierdzã zmòklëzną. Smierdzã biédą.
Jo! Wezdrzã biédno. Tak biédno, że lëdze nie chcą wzérac mie w oczë. Nie chcą ùzdrzec se w mòjim malënkù.
Pijã tónié wino. A cëż! Cëż mie ostało w tim swiece. Blós picé tónégò wina. Nie mùszã tedë jesc, ani nick.
Nick nie mùszã!
A co je nôgòrszé?
Nôgòrszô je na samòtnosc, chtërnô mie grëze òd bëna.
Le wiém ò tim, że nadéńdze taczi czas, czedë wkół mie bądze wiôldżé karno lëdzy taczich jak jô. Mdą òni, tak jak jô, sedzelë na łôwce. Nie mdze ju samòtnoscë. Mdą gôdczi ë gôdczi. Nié ò dëtkach, le ò prôwdzëwim żëcym.
A cëż to je prôwdzëwé żëcé?
Ne cëż, wcyg nad tim mëslã…

R. Drzéżdżón

zaczątk 



Na Jinternece nigdë ni môsz
wszëtczégò…

żebë miec wiedno całą Òdrodã, wiedno na czas – òbacz tuwò
Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?

Napiszë do naju!