1 (32) / 2004

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Młodé Żukòwò
• Co ù naji:
••• Kaszëbizna w Brnie
••• Kònferencëjô regionalëstów
••• Zymk w Żukòwie
••• Òdszedł 20 lat temù
• Pô prôwdze kaszëbskô firma
• Mòja kaszëbskô stegna
• Nim zażëjesz... przëczëtôj

Lëst do redachcëje

• Nieszmaka!

Kùltura:

• Wëstôwk nôstarszi kaszëbsczi pismieniznë
• Lëteracko-jãzekòwô seminarëjô w Wejrowie
• Rómk w rozpùstach... ò Zôpùstach
• Mùzëka swiata-Daleczé Jindie?
• Michôł Roschek - wiérztë
• Ze Słowarza Zëchtë
• Pòleca z knégama

Do smiéchù:

• Na łôwce (wedlë tegò co je widzec)

Wëwiôd:

• Wëwiôd z profesorã Jerzim Trédrã, mòwnoùczałim z Gduńsczégò Ùniwersytetu, redachtorą reedicëje znormalizowónégò ë scalonégò Słowôrza Sztefana Ramùłta z 1893 rokù

Pòleca z knégama

Piesniodzejanié

Wëszedł nowi pòetycczi zbiérk Stanisza Janke - Piesniodzejanié. W nôstãpnym numrze Òdrodë ùkôże sã recenzëji tegò zbierkù.
Zachãcëwómë do lechturë.

Stanisław Janke
Piesniodzenianié
OficynaCzec,Gduńsk 2004
tel.058/343-51-80, é-mejl: czec@wp.pl

Wëszedł Zwónk

Gôdôł mie rôz Dark Majkòwsczi (klerik z Wëższi Dëchòwny Seminarëji w Pelplënie), że chcą (sztudérze z seminarëjnëgò Karna Sztudérów Kaszëbów „Jutrzniô”) robic kaszëbsczé pismiono. Mëszlôł jem, że bãdze to pismiono w nôlepszim razu taczé gdzes jak òdroda na zaczątkù bëcô drëkòwóną (to je ze dwa lata temù), a tu miła niespòdzajnosc - Zwónk kaszëbsczi (bò taczi mô titel nen cządnik), chtëren wëszedł na przełomanim stëcznika ë gromicznika, je pismionã, co mô farwną òbkłôdkã, 32 starnë (ë Dark mie są jesz w lësce żôli, że leno 32 starnë!), w całoscë je nôpisóny pò kaszëbskù. Tematiczno je rozmajitoôrtny, chòc przewôżają artikle katolëcczé, co pòreszce nie je dzywne, a téż taczi wedle przédnégò redachtora -Darëka Majkòwsczégò bãdze profil pismiona.
Zwónk kaszëbsczi nie je, jak òstało nôpisóné we Słowie wstãpnym, nowim pismionã, a prowadzenim dalé starégò, chtërne wedle Słowa... wëchòdzëło dôwnij, jinaczi wëzdrzało, nie bëło w całoscë pò kaszëbskù. Dejadë mimò tegò, mëszlã Zwónk kaszëbsczi je mòżno nazwac nowim pismionã.
Më, zrzeszony w Òdrodze, co je pismionã w chtërnym pisze sã, że Kaszëbi są nôrodnoscą, nie mòżema sã zgòdzëc z mëszlenim Tómka Sëldatka, autora artikla Jakô kaszëbizna?, chtëren pisze, że Kaszëbi są Pòlôchama, a Kaszëbë i Pòlskô to jedno. Dejde òdrodowô Pòleca nie le z knégama nie je placã na pòlemikã, a ë më nie jesma fantikama ë szanëjema jinszi pòzdrzatczi, temù téż ò ti sprawie nie bãdzema tu pisac.
Jesma rôd, że Kaszëbi mają jesz jedno pismiono (ë to w całoscë pò kaszëbskù), a tu przi tim chcemë dac wezwã, żebë Zwónk kaszëbsczi wëchòdzył nie rôz, mòże dwa razë na rok, jak pisze Majkòwsczi, ale chòc co trzë miesące.
G.J. Schramke

Zwónk kaszëbsczi
Adres redachcejë: Klub Sztudérów Kaszëbów „Jutrzniô”, Plac Mariacczi 7, 83-130 Pelplën
przédny redachtor: Dariusz Majkòwsczi

Dwie ksążczi na roczëznã

Pòd kùńc stëcznika Òficyna Czëc wëda narôz dwie ksążeczczi. Ë nie je przëtrôfkã to, że ùkôzałë sã w jednym czasu, żë są taczégò samégò fòrmatu, a téż że są tu òbgôdëwóné razã. Parłãczi je òsoba Lecha Bądkòwsczégò, chtërnégò w gromicznikù je 20. roczëzna smiercë, ë chtëren je autorã pierszi z nich – Legendy o pustelniku, a bòhatérã drëdżi – Obowiązku prawdy.
Legenda ò pùstelnikù je, wedle Nowego bedekera kaszubskiego T. Bolduana, jednym z nôlepszich lëteracczich dokôzów Bądkòwsczégò. Na zycher je dejade dokôzã, co dôwô do mëszleniô, zmùsziwô do zadumaniégò. Legenda… (pierszi rôz ùkôza sã w 1974 r.) to tragedno, simbòliczno òpòwiesc ò człowiekù, co ùmiłowôł swój lud, dlô niegò pòswiãcył żëcé ë chcôł wërwac gò do wòlnosc, dejade tëch, co pòszlë za nim, pòprowadzył na zatracenié. Człowiek nen baro przëbôcziwô Remùsa z Żëcégò i przigòdów Remùsa A. Majkòwsczégò, òbadwaji bòhatérowie w nôwôżniejszim sztóce (Remùs w czasu scynania kani, a Pùstelnik na kòżdorocznym wiecu) òstają pòradzony. Dobiwô nad nima jich swòjô słabòsc. Czëcowé ùstôw nieùbëtny Legendy… wzmacniwają sugestiwné malënczi Tómasza Górecczégò.
Drëdżi dokôz – Obowiązek prawdy. Cztery rozmowy z Lechem Bądkowskim są, jak pòdtitel wskazéwô, gôdkama z Bądkòwsczim. Przeprowadzelë je (posobicą): Stanisz Dziadoń, Tadeusz Bòlduan, Krësztof Nowicczi, Marzéna ë Tadeùsz Wòzniakòwie, a ùkôzałë sã w: Biuletynie Zrzeszenia Kaszubsko- Pomorskiego (1965 nr 5), Faktach (1981 nr 9), Czasie (1981 nr 13) ë Pomerani (rujan 1988; gôdka je z lëpińca 1982). Wëbrôł je W. Czedrowsczi. Gôdczi doticzą pùblicëstëczi, lëteraturë, a téż témów spòłecznëch ë pòliticznych. Rozmieje sã, że w krãgù Pòmòrza, bò doch òno bëło żëcém Bądkòwsczégò.
Jôbard

Lech Bądkowski
Legenda o Pustelniku
Oficyna Czec, Gduńsk 2004
tel.058/343-51-80, é-mejl: czec@wp.pl

Obowiązek prawdy. Cztery rozmowy z Lechem Bądkowskim
wybór. W. Kiedrowski
Oficyna Czec, Gduńsk 2004
tel.058/343-51-80, é-mejl: czec@wp.pl

zaczątk