Òdroda nr 1 (35) 2005

Spòłeczno- pòliticzny:

Kùltura:

Snôżô lëteratura:

Pòlëca z knégama:

Pòpùlarno - nôùkòwi:

Kòmentôrz:

Kôrbiónka ze Zbigniewã Łomińsczim direchtorã Zrzeszë Wëżigimnazjalnëch Szkòłów w Brusach

Ana Cupa: Jaczé zmianë nastąpiłë w Kaszëbsczim Liceum pò ùtwòrzenim Zrzeszë Szkòłów?
Zbigniew Łomińsczi: Gwesno òrganizacëjnie zwëskałë òbie szkòłë, nié blós KÒL, a téż warkòwô szkòła. Jeżlë jidze ò aùtonomijã tëch apartnëch szkòłów, mają òne rozmajité òsoblëwòscë, sparłączenié ni mô niżódnégò cëskù na samò dzejanié szkòłów. KÒL, jak bëło w gwesnëch założeniach przë jegò twòrzenim, że mdze to liceum, chtërnô mdze òdpòwiôdac na pòtrzebë môlowé spòleznë ë etniczné mieszeznë, taką prawie szkòłą òsta.
Wedle mie, wôżnym elemeńtã, chtëren tu mùszi wëstąpic, je na gwes promòcëjô dzejaniégò szkòłë, lepszô percepcëjô w môlowé spòleznie, a téż w pòwiece ë pòmòrsczim wòjewództwie. Dochòdzëłë mie wiadła, że je wiôldżi niezadowòlenié starszich, że jich dzecë mùszą brac ùdzél w dodôwnëch zajãcach, chtërne sparłączoné są z gwesną jinoscą, z gwesną lądzkòscą. Je to wedle nich, za wiôlgô òbcãżniô, chtërnô przeszkôdzô w dobrim przërëchtowanim so do maturë. Kaszëbsczi, mòżna rzec, przeszkôdzôł, taczi jô miôł tuwò dbë.

A.C.: Dlôte pòdjął Wasta rozsądzënk, że jãzëk kaszëbsczi mdze jãzëkã nieòbrzëszkòwim?
Z.Ł.: Nie bëł niżóden rozsądzënk pòdjãté. Je pòkòntrolny protokół NIK, gdze wskôzané je, bë ùczniowie òpòwiedzelë sã czë chcą ùczëc sã kaszëbsczégò. Mëszlã, że mòji pòprzédnicë, ùznôwalë, jô na kùńc téż jakno òsoba jesz niezaangażowônô w tã szkòłã, że jeżlë chtos jidze do KÒL, to òznôczô, że mô fùl swiądã, bez miono szkòłë, bez deje zawarté w sztatuce, że przëchôdô do szkòłë, chtërnô je szkòłą etniczné mnieszëznë, że przëchôdô, cobë ùczëc sã kaszëbsczégò. Dopiérze terô wiém, że to tak do kùńca nie je.

A.C.: Czësto prosto zdrzącë, doprowadzy to do znikniãcô kaszëbiznë w KLÒ. Czë taczi je cél?
Z.Ł.: Najô rola je takô, cobë w nôblëższim czasu wëpromòwac na tëli nen jãzëk ë zaszczepic w ùczniach chãc nôùczi kaszëbsczégò, a tim doprowadzëc do tegò, bë wiãkszosc ùczniów brała ùdzél w zajãcach kaszëbsczégò jãzëka. Najô przéndné dzejanié mô sprawic, że dlô kôżdégò ùcznia nie mdze richich nieùczenié sã kaszëbsczégò.

A.C.: Ne jo, blós co z młodzezną, chtërnô dopiérze co przëchôdô do KÒL?
Z.Ł.: Tuwò prawie pòwstają dzywné òbwinë ze strónë gminné wëszëznë, a téż niechtërnëch môlowëch dzejôrzów. Je to w całoscë lëchòrozmienié. Krejamnota je prostô ë jasnô. Jeżlë dzejôrze Zrzeszeniégò, Dodomù Kùlturë czë jinszi mielë ùwôżnotã sparłączoną z promocëją nôùczaniégò kaszëbsczégò jãzëka, bëło nót stwòrzëc jaczisz edukacyjné mòżlëwòtë dlô szkólnëch. Baro cãżkò bëło dostac sã na grantowé pòdiplomòwé sztudia z kaszëbsczégò jãzëka. Ùpòwszechnienié kaszëbsczégò jãzëka w spòdlecznëch szkòłach mdze z gwesnotą spòdlim tegò, żebë jesmë mielë w przindnocë wiãkszosc ùczniów przërëchtowónëch do swiądné welacëji nôùczi jãzëka. Ale gòrszé nie je to, że ni ma gò we wszëtczich spòdlecznëch szkòłach, ale że ni ma w gimnazjum. Te òbwinë tikającé rekrutacëji czë téż za môłé pòpùlarëzacëji westrzód ùczniów pòchôdającëch stąd są smiészné, bò tak pò prôwdze to nic nie zrobiono przódë, żebë òni mòglë tu przińc.
W ti sytuacëji, jaczé terô jesmë, móm so òbiecôné, że pierszą sprawą, ò jaką mdã miec starã, to to cobë lepi bëło widzôné KÒL.

A.C. Ë nym òbiecënczem skùńczimë kôrbiónkã. Dzãka serdeczno, a mùszã òbiecac Wasce, że z niecerplewòtą mdzemë żdac, a zdrzec na zmianë zachòdającé w KÓL ë w jegò òkòlim.
dolmaczënk gôdczi: Ana Cupa

Kòrbiônka z Marëkã Miszkinã
direchtorã Pòwiatowégò Młodzëznowégò Dodomù Kùlturé w Brusach

A.C.: Wasto Direchtorze, jaczé zajãca sparłączoné z kaszëbizną òdbiwają sã abò mdą sã òdbiwałë w PMDK-ù?
M.M.: Dodom Kùlturë béł dwigòwą balką kaszëbsczé kùlturë òd wiela lat. Wszëtcë szkólny w jaczims dzélu włączëwają do programù swòji robòtë kaszëbsczé elemeńtë. Nôbarżi rozwiti je gwesno tuńc ë mùzyka. Grają ù nas dwa lëdowé kapele, je czile tuńcownëch karnów. 1 lëstopadnika pòwstało Koło Młodëch Ùtwórców Lëdowëch. W planach tegò koła są szerok rozmiané plasticzné zajãca, dofùlowané ò rozmajité wanodżi, zéńdzenia z czekawima lëdzama. Le te zajãca czerowané są przédno do ùczniów spòdleczné szkòłë.

A.C.: A jakô je òferta dlô ùczniów strzédnëch szkòłów, apartno dlô ùczniów KLÒ?
M.M.: Młodzëzna mòże ù nas ùczëc sã grë na jinstrumeńtach, mòże ùczëc sã tuńcowac. Cãżkò je zajinteresowac czims młodëch lëdzy. Karno młodzëznë z KÒL mô swój rockòwi zespół, chcelë miec w PMDK-ù próbë, tak tedë móm jima to ùmòżlëwioné. Do stwòrzeniégò jaczégòs karna brëkùje szkólnégò z pasownéma kwalifikacjama, no ë je wiedzec, dëtków w bùdżece. Program dzejaniô na ten rok òstôł ùsadzony na spòdlim tegò, co jistniało donëchczas. W przindnocë mòżno pòmëszlëc ò dofùlowanim òfertë apartno dlô ùczniów KÒL.

A.C.: Czë planowóny są jaczis kaszëbsczé jimprezë w PMDK-ù?
M.M.: Dotądka wikszosc jimprezów òdbiwało sã w brusczim dodomie kùlturë. Bëłë òne òrganizowóné bez rozmajité stowôrë. 6 stëcznika mdze Przezérk Gwiôzdkòwëch Téatrów, w jaczim weznie ùdzél téatrowé karno z PMDK-ù. Przezérk ten rëchtowóny je bez part K-PZ zez Brus ë tegò rokù, nie wiém czemù, òdbãdze sã w Wiejsczim DK w Szëszkòwach, chòc wiedno béł w Brusach. Na rozmajitëch ùroczëznach, to je wiedzec, wëstãpùją kaszëbsczé karna. W nôblëższim czasu 9 stëcznika na kòncerce Wiôldżé Òrkestrë Swiąteczny Pòmòcë mdze grała w Brusach Kòmpanijô Wãdzëbôków.

A.C.: A co z przińdnym Midzenôrodnym Festiwalã Fòlkloru?
M.M.: Òrganizatorã Festiwalu je Stowôra Krëbane. Dodom Kùlturë je blós wespółòrganizatorã, ë taką rolã më dlô se dali widzyma. W kùńcu karna z PMDK-ù w tim Festiwalu téż biorą ùdzél.

A.C.: Jô bë jesz chcała zapëtac ò kòntaktë ze Zrzeszenim?
M.M.: Na zaczątkù, czedë jem òbjimnął stanowiszcze direchtora, miôł jô wësłôné do przédnika K-PZ w Brusach pismò z òfertą wëspółrobòtë. Òdpòwiedz zaskòczëła mie, dlôte że Wasta Przédnik ùznôł, że to òni wiedno pierszi propònowalë wëspółrobòtã. Jô jem òdemkłi na propòzëcëje, chòc mùszã rzeknąc, że bez te pół rokù ni móm widzony wiôldżi aktiwnoscë Zrzeszeniégò.

A.C.: Dzãka za kòrbiônkã.

dolmaczënk gôdczi: Ana Cupa

zaczątk 


Szëkómë lëdzy do wespółrobòtë!

- kòlpòrtérów
- terenowëch kòrespòndentów
(jidze ò pisanié do nas ò tim, co sã dzało abò bãdze dzac w òkòlim zamieszkaniô kòrespòndénta; mògą bëc to krótczé notczi abò dłëgszé artikle; nôlepi pò kaszëbskù, le jeżlë jinaczi bëc ni mòże – to pò pòlskù, a më przedolmaczimë; jakbë co, to redakcëją tekstu téż sã zajmiemë)

jobard@NO_SPAM_wp.pl

abò w redakcëji Òdrodë:
ùl. Gòska 8
Gdiniô Wiôldżi Kack