Ana Cupa: Jaczé zmianë nastąpiłë
w Kaszëbsczim Liceum pò ùtwòrzenim Zrzeszë Szkòłów?
Zbigniew Łomińsczi: Gwesno òrganizacëjnie
zwëskałë òbie szkòłë, nié blós KÒL, a téż warkòwô szkòła.
Jeżlë jidze ò aùtonomijã tëch apartnëch szkòłów, mają òne
rozmajité òsoblëwòscë, sparłączenié ni mô niżódnégò cëskù
na samò dzejanié szkòłów. KÒL, jak bëło w gwesnëch założeniach
przë jegò twòrzenim, że mdze to liceum, chtërnô mdze òdpòwiôdac
na pòtrzebë môlowé spòleznë ë etniczné mieszeznë, taką prawie
szkòłą òsta.
Wedle mie, wôżnym elemeńtã, chtëren tu mùszi wëstąpic, je
na gwes promòcëjô dzejaniégò szkòłë, lepszô percepcëjô w môlowé
spòleznie, a téż w pòwiece ë pòmòrsczim wòjewództwie. Dochòdzëłë
mie wiadła, że je wiôldżi niezadowòlenié starszich, że jich
dzecë mùszą brac ùdzél w dodôwnëch zajãcach, chtërne sparłączoné
są z gwesną jinoscą, z gwesną lądzkòscą. Je to wedle nich,
za wiôlgô òbcãżniô, chtërnô przeszkôdzô w dobrim przërëchtowanim
so do maturë. Kaszëbsczi, mòżna rzec, przeszkôdzôł, taczi
jô miôł tuwò dbë.
A.C.: Dlôte pòdjął Wasta rozsądzënk,
że jãzëk kaszëbsczi mdze jãzëkã nieòbrzëszkòwim?
Z.Ł.: Nie bëł niżóden rozsądzënk
pòdjãté. Je pòkòntrolny protokół NIK, gdze wskôzané je, bë
ùczniowie òpòwiedzelë sã czë chcą ùczëc sã kaszëbsczégò. Mëszlã,
że mòji pòprzédnicë, ùznôwalë, jô na kùńc téż jakno òsoba
jesz niezaangażowônô w tã szkòłã, że jeżlë chtos jidze do
KÒL, to òznôczô, że mô fùl swiądã, bez miono szkòłë, bez deje
zawarté w sztatuce, że przëchôdô do szkòłë, chtërnô je szkòłą
etniczné mnieszëznë, że przëchôdô, cobë ùczëc sã kaszëbsczégò.
Dopiérze terô wiém, że to tak do kùńca nie je.
A.C.: Czësto prosto zdrzącë,
doprowadzy to do znikniãcô kaszëbiznë w KLÒ. Czë taczi je
cél?
Z.Ł.: Najô rola je takô, cobë
w nôblëższim czasu wëpromòwac na tëli nen jãzëk ë zaszczepic
w ùczniach chãc nôùczi kaszëbsczégò, a tim doprowadzëc do
tegò, bë wiãkszosc ùczniów brała ùdzél w zajãcach kaszëbsczégò
jãzëka. Najô przéndné dzejanié mô sprawic, że dlô kôżdégò
ùcznia nie mdze richich nieùczenié sã kaszëbsczégò.
A.C.: Ne jo, blós co z młodzezną,
chtërnô dopiérze co przëchôdô do KÒL?
Z.Ł.: Tuwò prawie pòwstają dzywné
òbwinë ze strónë gminné wëszëznë, a téż niechtërnëch môlowëch
dzejôrzów. Je to w całoscë lëchòrozmienié. Krejamnota je prostô
ë jasnô. Jeżlë dzejôrze Zrzeszeniégò, Dodomù Kùlturë czë jinszi
mielë ùwôżnotã sparłączoną z promocëją nôùczaniégò kaszëbsczégò
jãzëka, bëło nót stwòrzëc jaczisz edukacyjné mòżlëwòtë dlô
szkólnëch. Baro cãżkò bëło dostac sã na grantowé pòdiplomòwé
sztudia z kaszëbsczégò jãzëka. Ùpòwszechnienié kaszëbsczégò
jãzëka w spòdlecznëch szkòłach mdze z gwesnotą spòdlim tegò,
żebë jesmë mielë w przindnocë wiãkszosc ùczniów przërëchtowónëch
do swiądné welacëji nôùczi jãzëka. Ale gòrszé nie je to, że
ni ma gò we wszëtczich spòdlecznëch szkòłach, ale że ni ma
w gimnazjum. Te òbwinë tikającé rekrutacëji czë téż za môłé
pòpùlarëzacëji westrzód ùczniów pòchôdającëch stąd są smiészné,
bò tak pò prôwdze to nic nie zrobiono przódë, żebë òni mòglë
tu przińc.
W ti sytuacëji, jaczé terô jesmë, móm so òbiecôné, że pierszą
sprawą, ò jaką mdã miec starã, to to cobë lepi bëło widzôné
KÒL.
A.C. Ë nym òbiecënczem skùńczimë
kôrbiónkã. Dzãka serdeczno, a mùszã òbiecac Wasce, że z niecerplewòtą
mdzemë żdac, a zdrzec na zmianë zachòdającé w KÓL ë w jegò
òkòlim.
dolmaczënk gôdczi: Ana Cupa
Kòrbiônka z Marëkã Miszkinã
direchtorã Pòwiatowégò Młodzëznowégò Dodomù Kùlturé w Brusach
A.C.: Wasto Direchtorze, jaczé
zajãca sparłączoné z kaszëbizną òdbiwają sã abò mdą sã òdbiwałë
w PMDK-ù?
M.M.: Dodom Kùlturë béł dwigòwą
balką kaszëbsczé kùlturë òd wiela lat. Wszëtcë szkólny w jaczims
dzélu włączëwają do programù swòji robòtë kaszëbsczé elemeńtë.
Nôbarżi rozwiti je gwesno tuńc ë mùzyka. Grają ù nas dwa lëdowé
kapele, je czile tuńcownëch karnów. 1 lëstopadnika pòwstało
Koło Młodëch Ùtwórców Lëdowëch. W planach tegò koła są szerok
rozmiané plasticzné zajãca, dofùlowané ò rozmajité wanodżi,
zéńdzenia z czekawima lëdzama. Le te zajãca czerowané są przédno
do ùczniów spòdleczné szkòłë.
A.C.: A jakô je òferta dlô ùczniów
strzédnëch szkòłów, apartno dlô ùczniów KLÒ?
M.M.: Młodzëzna mòże ù nas ùczëc
sã grë na jinstrumeńtach, mòże ùczëc sã tuńcowac. Cãżkò je
zajinteresowac czims młodëch lëdzy. Karno młodzëznë z KÒL
mô swój rockòwi zespół, chcelë miec w PMDK-ù próbë, tak tedë
móm jima to ùmòżlëwioné. Do stwòrzeniégò jaczégòs karna brëkùje
szkólnégò z pasownéma kwalifikacjama, no ë je wiedzec, dëtków
w bùdżece. Program dzejaniô na ten rok òstôł ùsadzony na spòdlim
tegò, co jistniało donëchczas. W przindnocë mòżno pòmëszlëc
ò dofùlowanim òfertë apartno dlô ùczniów KÒL.
A.C.: Czë planowóny są jaczis
kaszëbsczé jimprezë w PMDK-ù?
M.M.: Dotądka wikszosc jimprezów
òdbiwało sã w brusczim dodomie kùlturë. Bëłë òne òrganizowóné
bez rozmajité stowôrë. 6 stëcznika mdze Przezérk Gwiôzdkòwëch
Téatrów, w jaczim weznie ùdzél téatrowé karno z PMDK-ù. Przezérk
ten rëchtowóny je bez part K-PZ zez Brus ë tegò rokù, nie
wiém czemù, òdbãdze sã w Wiejsczim DK w Szëszkòwach, chòc
wiedno béł w Brusach. Na rozmajitëch ùroczëznach, to je wiedzec,
wëstãpùją kaszëbsczé karna. W nôblëższim czasu 9 stëcznika
na kòncerce Wiôldżé Òrkestrë Swiąteczny Pòmòcë mdze grała
w Brusach Kòmpanijô Wãdzëbôków.
A.C.: A co z przińdnym Midzenôrodnym
Festiwalã Fòlkloru?
M.M.: Òrganizatorã Festiwalu je
Stowôra Krëbane. Dodom Kùlturë je blós wespółòrganizatorã,
ë taką rolã më dlô se dali widzyma. W kùńcu karna z PMDK-ù
w tim Festiwalu téż biorą ùdzél.
A.C.: Jô bë jesz chcała zapëtac
ò kòntaktë ze Zrzeszenim?
M.M.: Na zaczątkù, czedë jem òbjimnął
stanowiszcze direchtora, miôł jô wësłôné do przédnika K-PZ
w Brusach pismò z òfertą wëspółrobòtë. Òdpòwiedz zaskòczëła
mie, dlôte że Wasta Przédnik ùznôł, że to òni wiedno pierszi
propònowalë wëspółrobòtã. Jô jem òdemkłi na propòzëcëje, chòc
mùszã rzeknąc, że bez te pół rokù ni móm widzony wiôldżi aktiwnoscë
Zrzeszeniégò.
A.C.: Dzãka za kòrbiônkã.
dolmaczënk gôdczi: Ana Cupa
zaczątk |