Òdroda nr 2 (36) 2005

Wiadła:

Naje sprawë:

Kùltura:

Kòmentôrz:

Kaszëbsczi wchôdô do ùrzãdów
tekstë, kôrta ë wëwiadë – P. Bréza

6 stëcznika 2005 r òsta ùchwôlónô przez Sejm, 24 stëcznika pòdpisóna przez Prezydenta, a òd maja wchòdô w żëcé „Ùstôw ò nôrodnëch ë etnicznëch miészëznach a regionalnym jãzëkù”, chtërny daje kaszëbsczi mòwie sztatus, ò jaczi sã biôtkowałë generacëje kaszëbsczich dzejôrzów zaczinając òd Flóriana Cenôwë, przez Aleksandra Majkòwsczégò, Aleksandra Labùdã ë Jana Trepczika, jaż pò tereczasnëch dzejôrzów. Pò dłudżich 14 latach robòtë Ùstôw òstôł kùreszce zrëchtowóny w sztôłce, chtërny nadôwô kaszëbsczi mòwie sztatus regionalnégò jãzëka, chtërny to jãzëk zgòdno z Ùstawą mô prawa, jaczé przënôlegają jinszim jãzëkòm nôrodnëch ë etnicznëch miészëznów w Pòlsce.
Przez te 14 lat zmieniwałë sã projektë Ùstawù, zmieniwałë sã téż môl ë prawa Kaszëbów, òd projektów daniô jima sztatusu etniczny miészëznë jaż do taczich, w chtërnëch kaszëbsczi lud bë nie béł na niżóden ôrt wëapartnióny ë niżódné prawa bë nie bëłe nama zagwesnióné. Równak dzãka starze dzejôrzów Kaszëbskò - Pòmòrsczégò Zrzeszeniégò, chtërny òb të wszëtczi lata dozéralë rëchtowaniô Ùstawù ë mielë wiedną łączbã z pòsëlcama, mómë Ùstôw, gdze prawa Kaszëbów do swòji mówë ë tradëcëji są z mòce pòlsczégò prawa ùstawòwò zagwësnioné. Bëłë głosë westrzód dzélã przedstôwców kaszëbsczi nôrodny resznotë, że sztatus leno jãzëka regionalnégò to je za mało, że Kaszëbi mùszelëbë bëc co le mało ùznôny za etniczną miészëznã, równak prakticzno ni mô to wiôldzégò znaczeniégò, bò w codniowi dzejnoce Kaszëbi mają wnet taczé samé prawa co jinsze nôrodné ë etniczné miészëznë w Pòlsce ë terô leno òd naju zanôlegô, w jaczim czerënkù pùdze kaszëbskó samòswiąda, czë dali w czerënkù całkòwiti kùlturowi ë jãzëkòwi asimilacëji z pòlską wikszëzną, czë téż Kaszëbi bãdą chcec zwënëgòwac nã ùstawòwą szansã ë òbarnic swòją mòwã przed wëdżiniãcém...
Miészëznë w Pòlsce...
Co nama rzeklë w 10 gminach...?

...dalszi cyg w drëkòwôny Òdrodze.

zôczątk 


Żëczbë na wszeljaczé ùroczëznë

Żëczbë są z nama wiedno a wszãdze. Towarzëszą nam òd ùrodzeniô jaż do smiercë. Bez żëczbów swiat béłbë wiele biédniészi. Żëczą nam, abò më żëczimë kòmùs, zdrowégò, fùl taszë dëtka, snôżi białczi, fòrsz chlopa itd. Żëczbë mògą bëc pòwôżné a téż dosc szpòrtowné.
Kòl nas Kaszëbów je biéda z żëczbama. Abò żëczimë so: “Wszëtczégò bëlnégò, zdrowégò ë eee…” abò z pòlska. Chcemë le pisac, a składac so żëczbë barżi apartno, tak cosz jak niżi:

Tuwò zamieszcziwómë le jeden z przëmiôrów.Wicy mòżesz nalezc w drëkòwôny Òdrodze.

Na wieselé
***
Tak to w żëcym, wejle, je
Że sã zéńdą dësze dwie
Tak przëtrôfkã sã pòtkają
Jak pò swiece nym nëkają

***
Wszëtczégò co nôlepszé na nowi drodze żëcégò żëczi(ą):