1 (22) / 2003

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Pòlskô w EÙ,Kaszëbë w EÙ
• Dlaczego Liga Polskich Rodzin i mniejszość niemiecka w Polsce boją się Kaszubów i Ślązaków?

Kòmentarze:

• Në, téj je ju ùdba!

Nié le Kaszëbë:

• Znaczenié médiów w rozwiju mòwë

Kùltura:

• Kòlãdë w wejrowsczi Mùzeji
• Kaszëbsczé zwëczi ë wierzenia
• Ze Słowôrza Zëchtë

Lëteratura:

• A. M. Bartkòwskô - wiérztë

Drama:

• D. Matyjasik - Co sã dzeje w Betlejemie ?

Ze Słowôrza Zëchtë

Ò tim, jak ptôchë króla wëbiérałë

Jak ptôchë wëbiérałë króla, té òne ùradzëłë, że ten, co nôwëżé pòdlecy, bãdze jich królã. Béł taczi môlińczi ptôch, co wiedzôł, że nôwëżé pòdlecy òrzéł i òn so ùsôdł òrzłowi na krzebt. Jak òrzéł pòdlecôł baro wësok i widzôł, że niżôden ptôch gò ju nie dogòni, tak òn so mëslôł: „Jô tak a tak bãdã królã, bò wëżé mie nicht nie pòdlecy”. I zaczął nazôd lecec na zemiã. Té ten môłi ptôszk pòdlecôł z te òrzła trzë métrë do górë i zawrzeszczôł: „Jô jem król, jô jem król”. Òrzéł widzôł, że tim królã nie òstôł i sã mòcno rozgòrził na te ptôszka. Jiné ptôchë nie chcałë, żebë ten nômiészi béł jich królã i zrobiłë drëdżé wëbòrë, że ten bãdze królã, chto wléze nôniżé. Tak ten môłi ptôszk wlôz w mëszą dzurã i znôł béł nôniżé i wrzeszczôł: „Jô jem król, jô jem król”. Té wszësczé ptôchë rzekłë: „Òn ni mòże bëc naszim królã, chòc òn wlôz nôniżé, ale z té dzurë òn nie wëléze”. Rozkôzałë sowie, żebë pilowa kòl té dzurë, tak żebë òn stądka nie wëlôzł, le tam zdechł. Sowa pilowa, ale na dzurã zdrzała le jednim slépiecã. Rôz tim, a rôz tim. W kùńcu, jak òna miała jedno slépiã zamkłé, a drëdżim zdrzała, chcała zamknąc to òdemkłé, a òdemknąc to zamkłé slépiã. Jak òna zamkła to òdemkłé, té zabôcza òdemknąc to zamkłé slépiã i ten môłi ptôszk wëlecôł i wrzeszczôł: „Jô jem król, jô jem król”. Wszësczé ptôchë rozgòrzëłë sã na sowã i zaczãłë ją gònic, tak że òna sã mùsza schòwac w cemni las i òd te czasu sowa na dniu spi, a w nocë òna lôtô, bò mô strach jinëch ptôchów. A ten môłi ptôszk òstôł ptôszim królã i czãsto w lese w taczich dankach spiéwô: „Jô jem król, jô jem król”. A że òn sedzôł w mëszé dzurze, przezwałë gò ptôchë mëszikrólã.

Ò krzëwòprzesãżcë

Bëlë w Pùzdrowie dwaj sąsadzë. Ten jeden béł baro chcëwi i zażądôł òd te drëdżégò sąsada jedné niwë pòla kòle Staré Drodżi pòd Srëkòjce. To pòle je mòje – òn rzekł. Ten dobri sąsôd ùwôżôł je za swòje i nie chcôł mù te pòla òdstãpic. Nen chcëwi robił dlôte wielgą kłótniã i zniszcził némù drëdżémù nawetka séw na tim pòlu. To przëszło do skardżi. Do wsë zjachôł sã sąd i rozstrzignął sprawã na kòrzësc negò dobrégò sąsada. Ten chcëwi sã òdwòłôł na przësãgã, ale wprzódk òn nasëpôł sobie w skòrznie piôskù ze swégò pòla, co nicht nie widzôł i té przësigôł: „Ta zemia, na chtërné jô stojã, je mòja”. Pò té przësãdze òn sã zrobił czôrni jak głownia i tam na tim môlu ùstôł. Òni gò tam zarô pòchòwelë i pòstawilë kam i napiselë na nim: „Tu leżi krzëwòprzësãżca”. Znôł pòtémù tam straszało.

Ze Słowôrza… Zëchtë przërëchtowôł
Jôbard (G.J. Schramke)

zaczątk 


Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?