Lądową Òbroną Strądu czierowôł pułkownik Stanisłôw Dąbek. Wòjska, nad jaczima miôł przédnictwò, bëłë (tak, jak ë jinszé pòlsczé wòjskòwé òddzélë òb nen czas) lëchò ùbarnioné, a bic sã muszałë z wrogã, co miôł nad nima wiôldżé przewôżenié. Stało sã tak midzë jinszima temu, że przédnictwò pòlsczi wòjnowi òkrãcëznë dało całé swòje bôczenié na òbronã strądu òd stronë mòrza, nie uwôżało zôs znaczeniô jegò òbronë òd stronë lądowëch grańców. W té setuacëji płk Dąbek muszôł sã mòcno starac, żëbë nã lądową òbronã strądu jakòs przerëchtowac. Òbéńda, jaczi muszałë bronic wòjska komańdérowóné przez płka Dąbka, bëła za wiôlgô, abë mògła bëc wszãdze równo dozérónô ë òbsadzonô żôłnérzama. Pierszô linia òbronë rozcëga sã tedë zdłuż łãkù dłudżégò na 60 kilométrów, a chterën zaczinôł sã na półniowim strądze Żôrnowiecczégò Jezora, zdłuż rzéczi Piôsznicë. Dali na pôłnié pòlsczé stanowiszcza òbjëmałë umòcnioné przedrowié Wejrowa, dali zôs òkolé wsów Szemôłd ë Chwaszczëno, abë dali, jidącë zdłuż grańcë z Wòlnym Miastã Gduńskã dóńc jaż do mòrsczégò strądù kòle Òrłowa. Òd nôblëższégò òddzélu Armië „Pòmòrzé” – stojącé w Brusach Pòmòrsczi Brigadë Kawaleriji - wòjska te bëłë dalek ò 80 kilométrów. Widzymë tedë, że midzë òddzélama płk Dąbka a résztą Pòlsczégò Wòjska bëło dosc wiôldżé przerwanié. Sta sã tak, bò wedle pòzdrzatkù òbronë całégò pòlsczégò krôju, lądowô òbrona mòrsczégò strądu nie mia wiôldżégò militarnégò znaczeniô (chòc mia dosc wiôldżé symbòlné ë mòralné znaczenié). Òbéńda Gdinië, Pùcka ë Wejrowa bëła za dalek w bòk òd przédnégò placù wòjnë ë mia téż (ò czim muszimë bez całi czas wdôrzac) cãżką do òbronë liniją grańców („kòridor” pòmòrsczi, ë òd wschòdù ë òd zôpôdù òbchwëcony przez Miemców). Nie mòglë téż żôłnérze Dąbka rechòwac na niżódną pòmòc z bùtna.

Biôtczi lądowé òbronë mòrsczégò strądu skłôdałë sã, mòżna rzec, z dwóch dzélów. Pierszi z nëch to przede wszetczim òbrona òkolégò Wejrowa, Warszkòwa, Rëmi, Redë, Szemôłda, Gniewowa, Zbychòwa ë Bieszkòwiców. Pòlsczi wòjskòwi przédnictwò mia tedë do dispozycëji dosc wiôldżi a zarosłi lasama (Darżlëbskô Dzëwizna ë Trójmiejsczi Krajobrazowi Park) teren. Prawie to, że plac biôtków béł pòrosłi lasama, sprawiło, że Pòlôsze mòglë sã bez jaczis czas bronic przed wiele mòcnijszima miemiecczima wòjskama. Las dôwôł, przede wszetczim, mòżnosc skrëcô sã przed ògniã nieprzëcéla. Pòd òkrëcém drzéwiãtów mòżno téż bëło òb noc rëchtowac systematné ùderzenia, chterné òsłôbiałë Miemców. Pòlôsze, jak jô ju przóde wspòminôł, nie mielë równak dosc teli ledzy, żëbë belno òbsadzec całą liniją òbronë. Na przemiôr, wòjójący na zôpôd ë półnié òd Wejrowa pierszi mòrsczi półk strzélców miôł bronic linijë dłudżi na 10 kilométrów. Na nordã òd négò półkù bëła szerokô na 7 kilométrów „dzura”, co òddzeliwa gò òd òbsadzonégò przez V pùcczi batalion Narodowi Òbronë Warszkòwa. Pòdobné dzurë midzë òddzélama wëstãpiwałë téż w jinszich placach pòlsczi linijë òbronë, co, w sparłãczenim z wiôldżim ògniowim przewôżeniém Miemców, sprawiło, że Pòlôsze muszelë copac sã w stronã Redë, Rëmi a kùńcu jaż na Òksëwską Kãpã.

Òbrona Òksëwsczi Kãpë bëła slédnym dzélã biôtków lądowi òbronë mòrsczégò strądù. Zepchniãté na nã kãpã pòlsczi òddzélë, scësniłë sã w môłi òbéńdze midzë Mòstama (wies w gminie Kòsôkòwo) a Òksëwim ë midzë wąsczim pasã lasu na zôpôdnym kùńcu kãpë a mòrzã. Miemce zôs dërch bómbardowelë Pòlôchów nie blós z zemi, le téż z mòrza ë lëftù. W tak cãżczich leżnoscach òbrona Òksëwsczi Kãpë dérowa jaż do 19 séwnika. Tedë to skuńcziła sã wszelejakô pòlskô òpiéra, zôs płk Dąbek zabił sã szosã w gãbã. Òglowo, w biôtkach lądowi òbronë mòrsczégò strądù zdżinãło ë òstało renionëch kòle 5 tësãcy żôłnérzów ë dobrowólników. Té, co zdżinelë, leżą terô na smãtôrzach w Gdinië (Redłowo ë Witomino), w Biôłé kòle Wejrowa, w samim Wejrowie ë króm tegò w Redzë, Rëmi, Kòsôkòwie ë wielu jinszich placach. Wdôrzôjmë ò nëch, tak jak ò wszetczich jinszich òfiarach té strôszné wòjnë.

Fòrmellów Słôwk

zaczątk