7 (19) / 2002

Kaszëbizna / Zdrëszëna:

• Przemôłczóny Aleksander Labùda
• Mòja réza do Hesczi - Përznã o Kaszëbach Łebióńsczich
• Prawa nôrodnëch miészëznów
• Diskùtëjemë czë ùcékómë?

Felietona:

• Jazda bez ùtrzëmankòwieniégò!

Nié le Kaszëbë:

• Nôwikszi môłi nôród

Kùltura:

• Rëszë sã! Do zôbawë!
• Kaszëbsczé zwëczi ë wierzenia
• Kòmpanijô Wãdzëbôków - nowe mùzyczne karno
• Kònkùrs w brusczim KLO
• Ze słowôrza Zëchtë

Lëteratura:

• Mòje serakòwsczé miesącë : "Pajicznik"

Czë wôrt je jic na welacëją ?
Latos kùńczi sã nôslédnô kadencëjô teritorialny samòrządzënë. Różnia sã òna òd nëch kadencëjów, jaczé bëłë przódë przede wszetczim tim, że òznôcza òna zôczątk dzejaniô wòjewódzczi samòrządzënë ë zlëkwidowónëch w 1975 rokù krézów. Wôżné je téż to, ë nót je prze ti leżnoscë to pòdsztrichnąc, że bëła to piérszô dlô Kaszëbów kadencëjô samòrządzënë w nowëch grańcach Pòmòrsczégò Wòjewództwa, chterné òbjimô terô całé dzysdniowé Kaszëbë.
Terô, w rujanie, znôu bãdzemë szlë na welacëją przédnictwa najëch gminów, gardów, krézów ë wòjewództwów. Jak mie sã zdôwô, wiele ledzy nie bãdze miało za wiôldżégò lësztù, żëbë na nã welacëją jic. Dosc teli ledzy mieszkô w baro cãżczich leżnoscach ë mô tak pò prôwdze dosc wszelejaczi pòliticzi. Wiôldżi dzél ledzy meszli, że wszetkò równo, chto bãdze nima rządzył, bò tak czë jinak bãdze żle. Pòzdrzatk taczi, chòc w dzysdniowi cãżczi ùstawie wielu familëjów jidze zrozmiec, nie je równak dobri. Tak sã skłôdô, że welacëjô je to jeden niewielnëch momentów, czédë ledze mają pò prôwdze wiôlgą szansã na to, bë miec jaczis cësk na rządë. Ë chòdzy nama tuwò ò to, że wiôlgą szkòdą bëłobë nie wëzwëskac ti szansë, jaką dôwô nama urządzenié naszégò państwa. Gôdô sã czasã, że demòkracëjô je nôgòrszim z wszetczich pòrządków, blós nick lepszégò do ti porë nicht nie wëmëszlił. Prôwdą je téż, że nie ma niżôdny zôrãczi na to, że ti ledze, chternëch latos wëbierzemë, bãdą sã bëlno sprôwialë na swòjëch stółkach. Ale gwesné je to, że nie bãdze lepi, czej taczi lëdze, jak Wa, Tczëwôrtny Czëtińcë, bãdą òb czas welacëje sedzec w chëczach meszlącë przë tim: „Pò co móm tam jic, kò lepi ju ë tak nie mdze”. Ti, co w czas welowaniégò sedzą blós doma ë niczim sã nie czerują a pò pôru latach le jamrują, że dërch je zle, mògą mieć zastrzedżi przede wszetczim do se. Kò doch pò to je welacëjô, żëbë co jaczis czas òdsënąc òd rządów ledzy, co sã nama nie widzą abò téż nie sprôwdzëlë sã na swòjëch stanowiszczach.
Przë leżnoscë gôdaniô ò latosy wëlacëji wdôrzëc mùszimë ò jesz jedny baro wôżny rzeczë. Latos w direktnym wëlowanim wëbierac bãdzemë wójtów najëch gminów ë bùrméstrów ë prezydentów najëch gardów. Do ti pòrë prawò do tégò mielë blós radzëcelë. Òznôczô to, że terô më wszëtcë, czëlë wëlownicë, zwëskëlë wikszi cësk na to chto bądze rządzył najim nôblëższim òkòlim. W taczich leżnoscach tim barżi nie mòżemë tégò nie uwôżac.
Wszetczima nama baro zanôlégô na tim, żëbë Kaszëbë corôz barżi sã rozwijałë. Żëbë stałë sã corôz bògatszi ë lepi zadbóné. To, czë taczé bãdą, w nôwikszim dzélu zanôléżné je to òd tégò, chto bãdze rządzył najim wòjewództwã, krézã czë gminą. W kùńcu baro wiôlgô grëpa sprawów wôżnëch dlô nas ë najich familëjów sprôwianô je w gminie a krézu. Òsoblewie më, Kaszëbi, mùszimë ò tim wdarzëc. Mùszimë naje sprawë wzyc, jak to sã gôdô, w swòje rãcë ë nimò wszetkò dali rozkòscérzac dejã samòrządzënë, bò je to równak nôlepszi ôrt na zarządzanié najim òkòlim. Chto w kùńcu wie lepi, co pò prôwdze je nama pòtrzébné, Warszawa czë lëdze stądka?

Fòrmellów Słôwk

zaczątk 


Na Jinternece nigdë ni môsz
wszëtczégò…

żebë miec wiedno całą Òdrodã, wiedno na czas – òbacz tuwò
Mòżesz nas wspòmòc w wëdôwanim abò kòlpòrtażu?
Napiszë do naju!